Η Κέα είναι ένα νησί με πληθώρα παραδοσιακών οικισμών όπως η πρωτεύουσα Ιουλίδα, η Κορησσία, το Βουρκάρι, ο Οτζιάς, ο Μυλοπόταμος, οι Ποίσσες, ο Κούνδουρος και άλλες.

Μια φορά κι έναν καιρό, στη Κέα ζούσαν νύμφες μέσα στα δάση και κοντά στις πηγές, γιατί εκείνα τα χρόνια η Υδρούσα (όπως ονομαζόταν) είχε υγρό κλίμα, πυκνή βλάστηση και πολλά νερά που αγαπούσαν οι νύμφες. Μια μέρα, εμφανίστηκε ένα λιοντάρι και άρχισε να τις κυνηγάει. Οι νύμφες έφυγαν και τότε το λαμπρότερο αστέρι του ουράνιου θόλου, ο Σείριος, κατάκαιε με τις φοβερές ακτίνες του τη γη της Υδρούσας. Αλλά και όλων των Κυκλάδων. Το νησί, μαστιζόταν από την ξηρασία και οι κάτοικοι ζήτησαν τη βοήθεια του ημίθεου Αρισταίου από τη Θεσσαλία, που ήταν γιος του Απόλλωνα και της νύμφης Κυρήνης.

Ο Αρισταίος επικεφαλής των Αρκάδων ήρθε στην Κέα και πρόσφερε θυσίες προς τιμή του Ικμαίου Διός, θεού της βροχής. Οι Θεοί εξευμενίστηκαν, και η ξηρασία άρχισε να μειώνεται. Από τότε και κάθε χρόνο πνέουν βόρειοι άνεμοι (μελτέμια), επί 40 μέρες την περίοδο που λάμπει ο αστερισμός Μεγάλος Κυνός στον οποίο ανήκει ο Σείριος. Ο Αρισταίος, εγκαταστάθηκε στην Υδρούσα. Δίδαξε στους κατοίκους την γεωργία, την κτηνοτροφία, τη μελισσοκομία και έθεσε τις βάσεις των θρησκευτικών δοξασιών. Στην Υδρούσα, ήρθε ο ήρωας Κέως, γιος του Απόλλωνα και της νύμφης Ροδοέσσης. Από τον Κέως που ήταν επικεφαλής των Λοκρών από τη Ναύπακτο οι οποίοι κατέλαβαν το νησί φαίνεται να πήρε το όνομα της η Κέα.

Η Κέα είναι ένα κυκλαδίτικο νησί του Αιγαίου Πελάγους. Είναι το δυτικότερο κατοικήσιμο νησί των Κυκλάδων και η επιφάνειά της εκτιμάται στα 130,6 τ.χλμ. ενώ έχει μήκος ακτών 88 χιλιόμετρα. Το ψηλότερο βουνό είναι ο Προφήτης Ηλίας με υψόμετρο 568 μέτρα. Επίσης στο νησί υπάρχει ένα από τα μεγαλύτερα φυσικά λιμάνια (όρμοι) της Μεσογείου, ο κόλπος του Αγίου Νικολάου.

Η Κέα θεωρείται η φυσική γέφυρα επικοινωνίας της Στερεάς Ελλάδας με τις Κυκλάδες, οριοθετώντας παράλληλα το Αρχιπέλαγος από το Νότιο Ευβοϊκό κόλπο. Οι ακτές της σχηματίζουν μικρούς όρμους και ακρωτήρια σπήλαια θαλάσσια. Οι κυρίως περιοχές της είναι η Κορησσία, το φυσικό λιμάνι της, ο Οτζιάς, ένας παραθεριστικός οικισμός, ο Μυλοπόταμος και ο Κούνδουρος, τουριστικός οικισμός με πανέμορφες παραλίες.

Η Κέα ξεχωρίζει από τα άλλα νησιά του Αιγαίου για την πλούσια χλωρίδα της. Ο επισκέπτης του νησιού μπορεί να θαυμάσει τα υπέροχα δάση της Βασιλικής δρυός, από τα ελάχιστα που έχουν μείνει στο Αιγαίο. Η βελανιδιά φυτρώνει σε όλη την κεντρική και ανατολική Κέα. Μπορεί η Κέα να είναι μικρό νησί αλλά τα αξιοθέατα της είναι αρκετά λόγω της πλούσιας ιστορίας και του σπουδαίου πολιτισμού της.

Στην Ιουλίδα βρίσκεται το Αρχαιολογικό Μουσείο. Φιλοξενεί ευρήματα από ανασκαφές σε προϊστορικούς οικισμούς, ευρήματα από τους Ιστορικούς Χρόνους και τμήματα αρχαίου ναού της αρχαίας πόλης Καρθαίας.

Στη Χώρα θαυμάστε όχι μόνο την παραδοσιακή αρχιτεκτονική αλλά και δείγματα νεοκλασικής αρχιτεκτονικής όπως το κτίριο στο οποίο στεγάζεται το Δημαρχείο και το παλιό σχολείο σχεδιασμένο από τον Γερμανό αρχιτέκτονα Ernst Ziller. Επίσης, στο βόρειο τμήμα του οικισμού βρίσκεται η Ακρόπολη. Στο ανατολικό τμήμα της Ιουλίδας ανακαλύψτε τον περίφημο Λέοντα. Ένα λιοντάρι σκαλισμένο πάνω σε Τζιώτικο βράχο.

Εκδηλώσεις

Εορταστικές εκδηλώσεις μνήμης – "Λάμπρος Κατσώνης"
Για δύο συναπτά έτη, τον μήνα Ιούλιο, διοργανώνονται εορταστικές εκδηλώσεις στη μνήμη της ιστορικής προσωπικότητας του Λάμπρου Κατσώνη, ο οποίος είχε σημαντικό ρόλο στην ιστορία της Κέας, κατά τα έτη του Ρωσο-οθωμανικού πολέμου. Ο Λάμπρος Κατσώνης είχε παντρευτεί Τζιώτισσα τη Μαρουλιώ Σοφιανού. Είναι γνωστή η ιστορία του, καθώς, όταν αποκλείστηκε από τους Τούρκους στον όρμο του Αγ. Νικολάου, κατόρθωσε να διαφύγει με το πλοίο του από τον ισθμό της Κόκας, που ονομάζεται σήμερα, «Στενό Λάμπρου Κατσώνη». Μετά τη διαφυγή του, οι Τούρκοι προέβησαν σε αντίποινα σε βάρος των κατοίκων του νησιού.
Οι εκδηλώσεις αποσκοπούν στο να γίνει γνωστή στο ευρύ κοινό ιδιαίτερα σημαντική συνεισφορά του Λάμπρου Κατσώνη στην Ιστορία του Ελληνικού Έθνους και της Κέας. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει κάθε χρόνο πλήθος εορταστικών μουσικοχορευτικών εκδηλώσεων αλλά και ομιλιών τόσο από τοπικούς αλλά και άλλους φορείς.

Γιορτή Παραμυθιών
Θεσμό αποτελεί πλέον η Γιορτή των Παραμυθιών, η οποία πραγματοποιείται κάθε καλοκαίρι, από το 2003, κατά τον μήνα Ιούλιο. Κάθε χρόνο λαμβάνουν μέρος στις εκδηλώσεις πολλοί διακεκριμένοι αφηγητές, μουσικοί και καλλιτέχνες, τόσο από την Ελλάδα, όσο και από το εξωτερικό, ταξιδεύοντάς μας στον κόσμο του παραμυθιού και του ονείρου. Οι αφηγήσεις και όλες οι άλλες καλλιτεχνικές δραστηριότητες που τις πλαισιώνουν (θεατρικές παραστάσεις, παιχνίδια, δημιουργική απασχόληση παιδιών, μουσικές - εικαστικές εκδηλώσεις, εκθέσεις βιβλίου, σεμινάρια λαϊκής προφορικής παράδοσης) απευθύνονται σε παιδιά όλων των ηλικιών αλλά και σε μεγάλους.

Πανηγύρι Σωτήρος
Το βράδυ της  6ης Ιουλίου, Ο Σύλλογος των Ποισσών, «Αγ. Ισίδωρος» διοργανώνει τζιώτικο, γλέντι στην παραλία των Ποισσών, με τοπική παραδοσιακή μουσική, προσφέροντας φαγητό και ντόπιο κρασί.

Πανηγύρι Δεκαπενταύγουστου
Το βράδυ του Δεκαπενταύγουστου, μπορείτε να ζήσετε ένα γνήσιο τζιώτικο γλέντι, μέχρι τις πρωινές ώρες, απολαμβάνοντας το φαγητό και το κρασάκι σας σε μια από τις ταβέρνες της Πλατείας της Ιουλίδας. Θα διασκεδάσετε με τζιώτικη, παραδοσιακή μουσική, χορό και τραγούδια.

Παραμονή Πρωτοχρονιάς
Από το απόγευμα της παραμονής Πρωτοχρονιάς, ο Πολιτιστικός Σύλλογος, «Σιμωνίδης Ο Κείος», τιμώντας ένα λαϊκό, τζιώτικο έθιμο, γυρίζει από σπίτι σε σπίτι, ψάλλοντας τα παραδοσιακά κάλαντα, με συνοδεία τσαμπούνας και τουμπιού.

Κατά την διάρκεια της διαμονή σας στην Κέα μην παραλείψετε να πάρετε μια πιο «ουσιαστική γεύση» από Τζιά.

δοκιμάζοντας και απολαμβάνοντας τοπικά εδέσματα, όπως ο «πασπαλάς» (μικρά κομμάτια χοιρινού κρέατος μαγειρεμένα με ντομάτα και αυγά), τα «τσίγαρα» (κομμάτια χοιρινού κρέατος με λίπος), η «λόζα» (καπνιστό χοιρινό κρέας), τα ντόπια λουκάνικα (καπνιστά και φτιαγμένα με ντόπια μυρωδικά), τα παραδοσιακά τυριά (ξυροτύρι, μυζήθρα, ξινό, κοπανιστή).

Σας προτείνουμε επίσης να γευτείτε κόκορα κρασάτο, αστακομακαρονάδα και βεβαίως τα φρέσκα ψάρια. Συνδυάστε το φαγητό σας με ένα ποτηράκι τζιώτικο κρασί που οι ντόπιοι αποκαλούν «μαυρούδι». 

Πριν φύγετε, μην παραλείψετε να προμηθευτείτε ντόπια κρεατικά, εξαιρετικής ποιότητας ελαιόλαδο και  θυμαρίσιο μέλι, παστέλι, χειροποίητα γλυκά κουταλιού, αμυγδαλωτά, αλλά και προϊόντα όπως το «σπαθόλαδο» και η «κεραλοιφή», που οι ντόπιοι θεωρούν ότι έχουν ιαματικές, επουλωτικές και καταπραϋντικές ιδιότητες.

 

Δήμος Κέας: 22883 60000
Αστυνομικό Τμήμα Κέας: 22880 21100
Λιμενικός Σταθμός Κέας: 22880 21344
Λιμεναρχείο Λαυρίου: 2292025249

Περιπατητικός τουρισμός
Η Κέα είναι ένας προορισμός που διαθέτει ένα δίκτυο καλντεριμιών και το περίπλοκο ανάγλυφο του νησιού έδωσαν σε αυτά τα λιθόστρωτα μονοπάτια ένα ιδιαίτερο χαρακτήρα. Πλαγιές, χαράδρες, λόφοι, πηγές, οικισμοί, μύλοι, ξωκλήσια, παραλίες, αρχαιολογικά ευρήματα, βελανιδιές είναι τα μοναδικά στοιχεία του τοπίου της Κέας που θα συναντήσετε μέσα από τη περιπλάνησή σας στα υπέροχα μονοπάτια του νησιού.

Τα μονοπάτια του νησιού με συνολικό μήκος 36 χλμ είναι ιδανικά  για πεζοπόρους, φυσιολάτρες, «εξερευνητές» ή απλά ανθρώπους που θέλουν να γνωρίσουν την Τζια με ένα τρόπο διαφορετικό. Δώδεκα διαδρομές έχουν επιλεγεί και μάλιστα διαθέτουν ξύλινες πινακίδες για καθοδήγηση.

Τα τελευταία χρόνια ο περιπατητικός τουρισμός ανθίζει στο νησί και τα μονοπάτια του έχουν χαρακτηριστεί ως Δίκτυο Διαδρομών Πολιτιστικού Ενδιαφέροντος.

Οικοτουρισμός
Μέσα από τα μονοπάτια του νησιού, οι «πεζοπόροι» θα γνωρίσουν την εντυπωσιακή χλωρίδα του νησιού με περίπου 3000 είδη φυτών. Δυσεύρετα μανιτάρια, καστανιές, λειχήνες, κουτσουπιές, άγριες γλαδιόλες, ανεμώνες, άγριες τριανταφυλλιές, ζουμπούλια, ίριδες, σφεντάμια, κ.α. συνθέτουν τη χλωρίδα της Τζιας. Από τα 16 ενδημικά φυτά της, τα 5 χαρακτηρίστηκαν σπάνια και το νοτιοανατολικό τμήμα του νησιού είναι ενταγμένου στο δίκτυο Natura 2000.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η πανίδα του νησιού, καθώς διαθέτει πολλά καταφύγια θηραμάτων, αποδημητικών πουλιών και αρπακτικών.