Μόλις που διακρίνεται στο χάρτη του Αιγαίου σαν μια κουκίδα γης. Η Ψέριμος αποτελείται από έναν μικρό παραθαλάσσιο οικισμό με λιγότερους από 100 κατοίκους. Προορισμός λίγων που επιζητούν την απόλυτη ηρεμία αλλά και τόπος για μονοήμερες εξορμήσεις παραθεριστών από τα γειτονικά μεγαλύτερα νησιά, η Ψέριμος προσφέρεται για ήσυχες και κυρίως λιτές διακοπές. Διαθέτει διαμονή ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, ταβέρνες με καλό φαγητό.
Η νήσος περιλαμβανόταν στις «νήσους τε Καλύδνας» που μνημονεύονται στον ΄΄Νεών Κατάλογο΄΄ του Ομήρου μαζί με τις υπόλοιπες νησίδες στην περιφέρεια της Καλύμνου. Η νησίδα αναφέρεται από τον Πλίνιο (Naturalis Historia V 36,134) ως Pserema ανάμεσα στα νησιά του Κεραμεικού κόλπου. Η ονομασία Ψήριμος, διασώθηκε στη χαμένη σήμερα επιγραφή που είδε το 1888 ο W.R. Paton στην εκκλησία του χωριού του νησιού: « εν κάποις εν Ψηρίμω... ». Στην επιγραφή αναφέρονται μεταξύ άλλων άρχοντες της Κω (μονάρχοι, γερηφόρος, πρήγιστος και ιεροποιοί),γεγονός που δείχνει την εξάρτηση της νησίδος από την Κω στον 3ο αι.μ.Χ., όπου χρονολογείται η επιγραφή.
Η Ψέριμος, λεγόμενη και Κάπαρη, είναι ελληνικό νησί του Νοτίου Αιγαίου, του συμπλέγματος Δωδεκανήσου, με 130 κατοίκους (απογραφή 2001) και βρίσκεται βόρεια της Κω και νοτιοανατολικά της Καλύμνου. Η επιφάνεια του νησιού είναι 14,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα με μέγιστο υψόμετρο 268 μ. (879 πόδια). Το βόρειο άκρο της νήσου ονομάζεται "Άκρα Βασιλική", ενώ το νοτιότερο άκρο "Άκρα Ρούσσα". Μεταξύ των παραπάνω επί της ανατολικής πλευράς της νήσου σχηματίζεται κόλπωση, όπου ο όρμος Βασιλική. Στη δυτική ακτή, περίπου 3,5 με 5,5 στάδια του μιλίου ΒΒΔ. του Άκρου Σφυρί βρίσκεται ο όρμος Ψερίμου στο μυχό του οποίου υφίσταται το ομώνυμο χωριό. Περίπου 2 μίλια βορειότερα του όρμου Ψερίμου είναι το βορειοδυτικό άκρο της νήσου που λέγεται Άκρα Κοράκι (ή Ακρωτήριο Κοράκι), από το οποίο σε απόσταση 6 στάδια νοτιοδυτικά βρίσκεται η βραχονησίδα Πλάτη ή Πλατύ.
Διοικητικά η νήσος Ψέριμος ανήκει στον δήμο Καλύμνου.
Η κύρια ασχολία των κατοίκων της Ψερίμου είναι η κτηνοτροφία. Ακτοπλοϊκή σύνδεση υπάρχει τόσο με το νησί της Καλύμνου όσο και με την Κω, η απόσταση από τον λιμένα της οποίας είναι 7,3 ναυτικά μίλια.
Στην Ψέριμο υπάρχει δημοτική κατασκήνωση 5 στρεμμάτων, που φιλοξενεί εκεί ομάδες Προσκόπων από όλη την Ελλάδα και εξωτερικό, ενώ λειτουργεί και δημοτικό σχολείο.
Ο δίαυλος μεταξύ Ψερίμου και Κω ονομάζεται δίαυλος Ψερίμου, ή δίαυλος Κάπαρη, και έχει εύρος περίπου 1,7 μίλια. Ο δίαυλος χρήζει ιδιαίτερης προσοχής λόγω των υφισταμένων σκοπέλων που φέρουν το όνομα Ερινύες σε απόσταση ένα μίλι δυτικά από την άκρα Ρούσα της Ψερίμου, καθώς επίσης και στο μέσον του διαύλου όπου υφίσταται κίνδυνος από αβαθή περίπου 2,5 μ. σε απόσταση 0,6 μιλίου από ακτή.
Ο σύγχρονος οικισμός συμπίπτει με αυτόν της αρχαιότητας, καθώς διατηρούνται κατάλοιπα του αρχαίου, δηλαδή υπολείμματα τοίχων, όστρακα από χρηστικά αγγεία, τμήματα ελληνιστικών βωμών και κάποια διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μέλη.
Επίσης, λείψανα παλαιοχριστιανικών βασιλικών και αρχιτεκτονικών μελών (αρράβδωτοι κίονες, θωράκια, κιονόκρανα, πεσσίσκοι, θωράκια άμβωνα, στυλοβάτες του τέμπλου) εντοπίζονται στις σημερινές εκκλησίες του Ταξιάρχη Μιχαήλ στο Λετρί, της Κοίμησης της Παναγίας μέσα στον οικισμό στο νεκροταφείο, και στις θέσεις Άγιος Κωνσταντίνος και Παναγία Γραφιώτισσα.
Ανάμεσα στα παλαιοχριστιανικά μνημεία και στα σχεδόν σύγχρονα δεν έχουν ανευρεθεί κατάλοιπα της βυζαντινής και της μεσαιωνικής περιόδου. Είναι πολύ πιθανόν το νησί να είχε εγκαταλειφθεί και να μην κατοικούνταν κατά τους Βυζαντινούς χρόνους και το Μεσαίωνα.
Η ζωή στην Ψέριμο, για τον καλοκαιρινό επισκέπτη θα είναι λιτή. Λόγω της ήπιας τουριστικής ανάπτυξης, διαθέτει μόνο κάποια ενοικιαζόμενα δωμάτια.
Μπορείτε να έρθετε και σαν ημερήσια εκδρομή από τα κοντινά νησιά, Κω και Κάλυμνο, για να απολαύσετε τις παρθένες παραλίες, να περπατήσετε δίπλα στη θάλασσα, να ζήσετε κάποιες ήρεμες ώρες, σαν ένα διάλειμμα από τις πολύβουες παραλίες των μεγαλύτερων και πιο τουριστικών νησιών.
H μεγαλύτερη και ωραιότερη αμμουδιά του νησιού είναι τα Αυλάκια, κι επειδή είναι μπροστά στον μοναδικό οικισμό την προτιμούν οι περισσότεροι παραθεριστές. Τα νερά της θάλασσας είναι αβαθή, διάφανα και πεντακάθαρα. Είναι σαν μια απέραντη πισίνα.
Το νησί δεν έχει δρόμους, αλλά μπορείτε να το εξερευνήσετε εύκολα περπατώντας.
Αν θελήσετε να γνωρίσετε και τις υπόλοιπες όμορφες ακρογιαλιές που διαθέτει η Ψέριμος, περπατώντας από 10' μέχρι το πολύ 1 ώρα, μπορείτε να φτάσετε σε κάποια από τις πανέμορφες παραλίες του νησιού, αμμουδιές στην πλειονότητά τους, ιδανικές για απομόνωση εκτός από την υψηλή τουριστική σεζόν που κάποιες μέρες καταλαμβάνονται από πλήθη επισκεπτών.
Μπορείτε λοιπόν περπατώντας να φτάσετε μέχρι τα Τρεβάθια, τη Ρούσσα, το Βαθύ ή τον Τάφο όπου παλαιότερα κατασκεύαζαν κεραμικά, ενώ αξίζει να αναζητήσετε και τη Μαραθούντα, την Κορακιά ή τη Γλίστρα, όλες τους μικρές μαγευτικές οάσεις που συνδυάζουν αμμουδιά και βραχάκια.
H παραλία της Παναγίας της Γραφιώτισσας είναι επίσης πολύ όμορφη. Μια μικρή παραλία με άμμο και χαλικάκι και πολύ καθαρά νερά. Φτάνει κάποιος μετά από πεζοπορία περίπου 40 λεπτών, από το λιμάνι του νησιού. Οφείλει το όνομά της στο εκκλησάκι της Παναγίας της Γραφιώτισσας που ορθώνεται ακριβώς πάνω στην ακτή. Ίχνη από παλαιοχριστιανικές βασιλικές, 5ου μ.X. αι., βρίσκονται στην περιοχή.
Το Βαθύ είναι μια κατακάθαρη παραλία με άμμο και χαλίκι, που βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το λιμάνι της Ψερίμου, τα Αυλάκια Ένα μονοπάτι, που είναι αρκετά καλά οριοθετημένο, οδηγεί στην παραλία, μετά από περίπου τριανταπέντε λεπτά, προς τα ανατολικά. Το μονοπάτι ξεκινά πίσω από την ταβέρνα Η Ψέριμος. Να έχετε υπόψη ότι η παραλία Βαθύ δεν είναι οργανωμένη, οπότε θα πρέπει να έχετε μαζί σας νερό κι οτιδήποτε άλλο θα χρειαστείτε.
H Μαραθούντα βρίσκεται προς το βόρειο μέρος της νήσου Ψερίμου. Έχει πολύ καθαρά νερά και ακρογιαλιά από ψιλό χαλίκι. Η παραλία δεν είναι οργανωμένη. Ένα μονοπάτι οδηγεί στη Μαραθούντα μετά από πεζοπορία περίπου σαρανταπέντε λεπτών.
ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΕΞΕΥΡΕΥΝΗΣΕΙΣ
ΝΗΣΙΔΑ ΠΛΑΤΗ
Δίπλα ακριβώς από την Ψέριμο βρίσκεται η νησίδα Πλάτη, με δυο μόνον κατοίκους (ένα ζευγάρι).
Η Πλάτη έχει κάποιες μικρές αλλά πολύ καθαρές παραλίες, που τις επισκέπτονται αυτοί που έρχονται με δικό τους σκάφος, αλλά μπορείτε να πάτε και με βαρκάκι από την Ψέριμο.
Τα νερά της Πλάτης θεωρούνται από τα πιο καθαρά των Δωδεκανήσων.
ΚΑΤΑΔΥΣΕΙΣ
Στο βόρειο άκρο της νησίδας Πλάτης, αλλά και στο νότιο, βρίσκονται βυθισμένα δύο γερμανικά πλοία, που μετέφεραν πολεμοφόδια στις 14 Μαΐου του 1944. Οπότε είναι μια καλή ευκαιρία, για όσους αγαπούν τις καταδύσεις, να κάνετε και μια μικρή υποβρύχια εξερεύνηση.
Στην Ανατολική ακτή της Ψερίμου, στο βυθό, κείτεται το κουφάρι ενός βυθισμένου πλοίου.
To Thor Star ήταν ένα πλοίο που πιθανόν ερχόταν από τη Συρία. Αγκυροβόλησε στις ανατολικές ακτές της Ψερίμου, αλλά λόγω θαλασσοταραχής, προσέκρουσε στα βράχια και βυθίστηκε. Το ναυάγιο, που βρίσκεται περίπου στα 20 μέτρα βάθος, είναι τόπος πολύ συχνών καταδυτικών εξορμήσεων, τόσο οργανωμένων όσο και μεμονωμένων.
Στη Ψέριμο θα φτάσετε από την Κάλυμνο με μιρκό φέρι καθημερινά στις 09.30 το πρωί και επιστροφή στις 17.00.
Η διάρκεια του ταξιδιού είναι περίπου 50 λεπτά. Από την Κω υπάρχουν επίσης αρκετά δρομολόγια από το Μαστιχάρι τους καλοκαιρινούς μήνες.
Τηλέφωνα:
Δήμος Καλύμνου 22430 29560
Πρώτες Βοήθειες 22430 28851