Ο Νομός Ροδόπης παρουσιάζει μια φυσική πολυπροσωπία, ορεινές εκτάσεις, απέραντες πεδιάδες αλλά και όμορφες παραλίες και είναι ιδανικός προορισμός για εξορμήσεις κοντά στη φύση.

Χαρακτηρίζεται από τους ορεινούς όγκους στην βόρεια πλευρά του και τους ορμητικούς χείμαρρους που πηγάζουν από εκεί και καταλήγουν στην νότια πλευρά στο Αιγαίο, όπου βρίσκονται οι όμορφες παραλίες της.

Πρωτεύουσα του νομού είναι η Κομοτηνή που επί Τουρκοκρατίας ονομάζονταν Γκουμουρτζίνα. Σήμερα είναι μια πόλη σύγχρονη που συνδυάζει αρμονικά το ευρωπαϊκό και το ανατολικό στοιχείο στην αρχιτεκτονική, στην παράδοση, στην κουλτούρα και τους ανθρώπους της.

 

Η Ροδόπη από την οποία πήρε το όνομα του το ομώνυμο όρος και ο νομός, ήταν σύμφωνα με τη μυθολογία κόρη του Ωκεανού και της Τηθύος και μία από τις συντρόφισσες της Περσεφόνης, ενώ σύμφωνα με ένα άλλο μύθο ήταν κόρη του Πόντου ή του Στρυμώνα και σύζυγος του Αίμου.

Στα σημερινά όρια του νομού Ροδόπης κατοικούσαν κατά την Αρχαία Περίοδο (1.100 - 324 π.Χ.) οι Κίκονες και οι Βίστονες. Ο εξελληνισμός των Θρακών έγινε με γρήγορους ρυθμούς στα ελληνιστικά χρόνια και η κοινή φυλετική τους καταγωγή με τους Έλληνες οδήγησε τους δύο λαούς σε κοινή ιστορική πορεία.

Στη διάρκεια του 19ου αιώνα σημαντικές εξελίξεις, όπως η ελληνική επανάσταση, οι μεταρρυθυμίσεις του Χάττι Χουμαγιούν και η προοδευτική εξασθένιση της οθωμανικής παντοδυναμίας, δίνουν περιθώρια στην πρόοδο των υπόδουλων στην περιοχή. Στο τελευταίο τέταρτο του αιώνα και στις αρχές του 20ου, η ελληνική αστική κοινότητα της Κομοτηνής κατέχει τα σκήπτρα του εισαγωγικού και εξαγωγικού εμπορίου, που διενεργείται πλέον μέσω του σιδηρόδρομου.

Στη δεκαετία του 1910 η μακρόχρονη βουλγαρική κατοχή είχε καταστρεπτικές συνέπειες στου χριστιανούς, αλλά και στους μουσουλμάνους της Θράκης.

Στις 14 Μαρτίου 1920, το νοτιοδυτικό τμήμα της Μεγάλης Θράκης ενσωματώνεται στην Ελλάδα.

 

Ο νομός Ροδόπης ανήκει γεωγραφικά στην Θράκη. Βόρεια συνορεύει με την Βουλγαρία, στα δυτικά του βρίσκεται ο νομός Ξάνθης, ανατολικά ο νομός Έβρου και στα νότια βρέχεται από το Θρακικό Πέλαγος. Στα βόρεια του νομού βρίσκεται το ανατολικό μέρος της οροσειράς της Ροδόπης στην οποία οφείλει την ονομασία του.

Από την συνολική του έκταση τα 966.000 στρέμματα είναι πεδινές εκτάσεις, τα 814.000 στρέμματα είναι ημιορεινές και τα 763.000 στρέμματα είναι ορεινές.

Τον νομό διαρρέουν ορμητικοί χείμαρροι που πηγάζουν από την Ροδόπη. Οι σπουδαιότεροι είναι το Ασπρόρεμα με τους παραποτάμους του, ο Τρελοχείμαρρος, ο Τραύδος, ο Λίσσος (ή Φιλιουρί) και ο Κομψάτος. Οι δυο πρώτοι ενώνονται έξω από το χωριό Παραδημή και χύνονται στην λίμνη του Μητρικού.

Κυριότερες λίμνες είναι η Ισμαρίδα (Μητρικού) και η λιμνοθάλασσα της Βιστωνίδας (45,6χλμ2) διαμοιρασμένη στους νομούς Ροδόπης και Ξάνθης.

 

Στον Νομό Ροδόπης θα δείτε την αρχαία πόλη Αναστασιούπολις - Περιθεώριον με τους μεσαιωνικούς πύργους, νοτιοανατολικά του χωριού Αμαξάδες, Το Ιμαρέτ Κομοτηνής, ένα από παλαιότερα οθωμανικά μνημεία στην Θράκη, το όρος Παπίκιο με τα ερείπια των παλαιοχριστιανικών μοναστηριών, το δάσος της Νυμφαίας βόρεια από την Κομοτηνή, την αρχαία Μαρώνεια και τα Θρακικά μετέωρα, τοπίο φυσικού κάλλους με άγρια φύση και άγρια άλογα.

Ο επισκέπτης του νομού Ροδόπης, μπορεί να θαυμάσει συγκεντρωμένο τον πλούτο και τα σημάδια της διαχρονικότητάς του στα διάφορα μουσεία της Κομοτηνής.

Στο Αρχαιολογικό Μουσείο μέσα από το πλήθος των εκθεμάτων παρακολουθεί κανείς όλες τις φάσεις της Ιστορίας, από τα εργαλεία της παλαιολιθικής εποχής, τα πήλινα ή τα μεταλλικά αγγεία, τις σαρκοφάγους, τις επιτύμβιες στήλες, τα αγάλματα και πολλά άλλα εκθέματα.

Το Λαογραφικό Μουσείο, το Εκκλησιαστικό Μουσείο, το οποίο περιέχει αξιόλογα αντικείμενα, εκκλησιαστικής κυρίως προέλευσης.

Στο σύγχρονο κτίριο του ιδρύματος Παπανικολάου, σε 120 γύαλινες βιτρίνες, εκτίθενται εικόνες περασμένων αιώνων, σπάνια χειρόγραφα και κεραμικά, εκθέματα των πρώτων μεταβυζαντινών χρόνων.

Τέλος, μοναδικό στη Ελλάδα αλλά ίσως και σε ολόκληρη την Ευρώπη είναι το Μουσείο Καλαθοπλεκτικής των Ρωμά (Τσιγγάνων), που λειτουργεί στο χωριό Θρυλόριο. Τα καλάθια που εκτίθενται προέρχονται από όλα τα μέρη της Θράκης, από περιοχές του Εύξεινου Πόντου και των Πομάκων. Μερικά από αυτά από άποψη τεχνικής, υλικών, κατασκευής και μορφής, είναι ίδια με αυτά που χρησιμοποιούσαν στη βυζαντινή Θράκη.

Ποικίλες εκδηλώσεις, θρησκευτικές και πολιτιστικές, που πραγματοποιούνται σε όλο τον νομό, προκαλούν το ενδιαφέρον και τον θαυμασμό των επισκεπτών.

Ανάμεσά τους ξεχωρίζει το πανηγύρι της Παναγίας Φανερωμένης Μονής Βαθυρρύακα (Φατίργιακα)αλλά και το Πανηγύρι της Αγίας Μαρίνας στον Ίμερο.

Η γιορτή του Προφήτη Ηλία γιορτάζεται σε πολλά σημεία του νομού, στον ομώνυμο παραθαλάσσιο οικισμό, στο χωριό Παγούρια και στην Πάνδροσο.

Τα "Ελευθέρια Θράκης" στην Κομοτήνη είναι το σημαντικότερο γεγονός της άνοιξης. Για ένα δεκαπενθήμερο η πόλη, ζει σ'ένα γιορταστικό κλίμα με πληθώρα εκδηλώσεων. Κορύφωσή τους αποτελεί η μεγαλειώδης παρέλαση 14η Μαϊου.

Σε αρκετούς οικισμούς της Ροδόπης, όπως στην Ξυλαγανή, στο Φανάρι, στη Στρύμη και στους Προσκυνητές γιορτάζεται η "Γυναικοκρατία", η γνωστή γιορτή της "Μπάμπως". Είναι ένα έθιμο με πανάρχαιες ρίζες, για να γιορτάσει την γονιμότητα και την γυναικεία χειραφέτηση.

Άλλα γνώστα έθιμα είναι οι Αυγομαχίες (Πάσχα) στο Θρυλόρι, η Πιπερούγκα (Ιούλιο) στη Νέα Ανδριανή, τα Ισνάφια (Καθαρή Δευτέρα) στην Ξυλαγανή, η γιορτή της σαρδέλας (Μάιος), στον Αγ.Χαράλαμπο, η γιορτή της πυράς (Ιούλιος) στην Μαρώνεια και το Πανηγύρι της πάλης (Αύγουστος) στη ορεινή Ροδόπη.

Πολλά είναι επίσης και τα πανηγύρια που γίνονται προς τιμήν διαφόρων αγίων σε όλη την επικράτεια του νομού, όπως η γιορτή του Αη Τρύφωνα (1η Φλεβάρη) στον Αίγειρο. Στα περισσότερα από αυτά, στο πανηγύρι του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Χαραλάμπους, του Αγίου Αθανασίου ή του Προφήτη Ηλία, διατηρείται ένα παραδοσιακό έθιμο,το "κουρμπάνι".

Στην Ροδόπη θα βρείτε γεύσεις της θρακιώτικης κουζίνας αλλά και της ποντιακής, της κουζίνας της Ανατολικής Ρωμυλίας, της Καπαδοκίας, της σαρακατσάνικης, της τούρκικης, της κουζίνας των Αρμενίων, των Ρωμά η των Πομάκων.

Ένα από τα πιο φημισμένα παραδοσιακά φαγητά του νομού είναι ο σαρμάς.

Άλλα γνωστά παραδοσιακά φαγητά είναι ο περίφημος καβουρμάς, το γνωστό τας-κεμπάπ, η ψητή μελιτζάνα, ο καπαμάς, η μπάμπω, φασόλια με τουρσί, χοιρινό με τουρσί, μαντί και το τανοσούρ.

Στις ταβέρνες και στα εστιατόρια όμως, εκτός από τα ντόπια κρέατα στα κάβουρνα θα βρείτε μια μεγάλη ποικιλία ψαριών και θαλασσινών.

Στην παραγωγή του τόπου συγκαταλέγονται και τα φημισμένα μαρωνίτικα κρασιά (με τα οποία,συμφωνα με την μυθολογία, μέθυσε ο Οδυσσέας τον Κύκλωπα), τα τραγανά κεράσια, τα φρέσκα στραγάλια και φυσικά ο φρεσκοκαβουρντισμένος με μοναδικό τρόπο καφές,αποταλούν εξαιρετικές γευστικές εμπειρίες.

 

Με τα τρένα του ΟΣΕ στην πόλη της Κομοτηνής.

Τηλ. ΟΣΕ Αθήνας: 210 5297777

Τηλ. ΟΣΕ Θεσσαλονίκης: 2310 517517

Τηλ. ΟΣΕ Κομοτηνής: 25310 22650

Οδικώς από την Εγνατία Οδό και με το ΚΤΕΛ

Τηλ. ΚΤΕΛ Αθηνών: 210 5133280

Τηλ. ΚΤΕΛ Κομοτηνής: 25310 22912

Γενικό Νοσοκομείο Κομοτηνής: 25310 57100

Αστυνομικό Τμήμα Κομοτηνής: 25310 83205, 83206