Αφιέρωμα στο Κουκούλι Ιωαννίνων

Ο μικρός γραφικός οικισμός Κουκούλι, που βρίσκεται ανάμεσα στη χαράδρα του Βίκου και το Βικάκι, είναι ένα από τα 46 χωριά του Ζαγορίου. Ανήκει στο Δήμο Τύμφης, απέχει 38 χιλιόμετρα από τα Ιωάννινα και έχει υψόμετρο 870 μέτρα. Το μικρό αυτό Ζαγοροχώρι χτίστηκε τον 13ο αιώνα, αλλά μεγάλη πνευματική και οικονομική ανάπτυξη γνώρισε τον 18ο και 19ο αιώνα. Ορισμένα δείγματα ζαγορίσιας αρχιτεκτονικής είναι το κτιριακό συγκρότημα με τις τρεις βρύσες, το παλαιό σχολείο, η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου, ο παραδοσιακός ξενώνας, που φιλοξενούσε τους Οθωμανούς αξιωματούχους και το νέο σχολείο του 19ου αιώνα.Το χωριό διατηρεί την παραδοσιακή ηπειρώτικη, πετρόκτιστη αρχιτεκτονική στις κατοικίες, στα μονοπάτια και στην κεντρική πλατεία, που ονομάζεται μεσοχώρι. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το Φυσικό Μουσείο του Κωσταντίνου Λαζαρίδη, που περιλαμβάνει ιστορική βιβλιοθήκη και συλλογή από βότανα και λουλούδια της περιοχής. Στο Μουσείο θα βρείτε δείγματα των φαρμακευτικών φυτών, που ευδοκιμούν στην περιοχή και θα μάθετε πληροφορίες για το θαυματουργό επάγγελμα των Βικογιατρών, μιας ομάδας πρακτικών γιατρών, που έφτιαχναν θεραπευτικά σκευάσματα από φυτά, γνωστά και ως μαντζούνια. Στο Κουκούλι ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου, είναι ένα πραγματικά εντυπωσιακό κτίσμα. Πρόκειται για Ναό Βασιλικού ρυθμού και σύμφωνα με την επιγραφή, που υπάρχει στο εσωτερικό του, ο σημερινός ναός χτίστηκε για τρίτη φορά στην ίδια θέση το 1788. Η δεύτερη κτίση είχε γίνει το 1630, ενώ άγνωστη παραμένει η χρονιά, κατά την οποία χτίστηκε για πρώτη φορά. Το χωριό λέγεται, ότι πήρε το όνομά του από τις πολύ μεγάλες πέτρες, που υπάρχουν στην περιοχή ενώ στα λατινικά cuculla σημαίνει «καλύπτρα». Κατά την διαμονή σας στο Κουκούλι, αξίζει να επισκεφθείτε το Αρχοντικό του Πλακίδα, ένα από τα πιο γνωστά αρχοντικά ολόκληρου του Ζαγορίου. Ο μεγάλος ευεργέτης του χωριού Ευγένιος Πλακίδας γεννήθηκε σ’ αυτό το σπίτι, το οποίο χτίστηκε πριν από το 1830 ενώ πρόκειται για ένα από τα λίγα εναπομείναντα μνημεία παράδοσης και αρχιτεκτονικής στα Ζαγοροχώρια.Δίπλα από την εκκλησία Κοιμήσεως της Θεοτόκου υπάρχει ένα εντυπωσιακό κτιριακό συγκρότημα, που περιλαμβάνει το εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής, το παλιό σχολείο, ένα κελί και τρεις βρύσες. Η Ζωοδόχος Πηγή είναι η πρώτη εκκλησία, που χτίστηκε στο Κουκούλι τον 12ο αιώνα. Δίπλα είναι το παλιό σχολειό, το οποίο χρησιμοποιήθηκε ως διδακτήριο μέχρι το 1936. Δίπλα του είναι ένα κελί, που χτίστηκε το 1770 και κάτω από το συγκρότημα υπάρχουν τρεις βρύσες, η βρύση του Μπάσια – Μάνθου, η μεσαία βρύση και η βρύση του Χατζή Βρίτση, η οποία χτίστηκε το 1758.