-
Νέα
Ταξιδιωτικές ειδήσεις και tips
-
Η Κοζανίτικη Αποκριά
03-03-2017 09:09Φέτος το Touristorama σάς προτρέπει να απολαύσετε τις Απόκριες στην Κοζάνη, όπου ο Δήμος έχει προγραμματίσει σειρά εορταστικών εκδηλώσεων. Με έντονη παράδοση και πλούσια έθιμα, η πόλη της Κοζάνης αποτελεί ταξιδιωτικό προορισμό για όλους! Είτε με φίλους είτε με την οικογένειά σας, τα δρώμενα που θα λάβουν χώρα από την Τσικνοπέμπτη μέχρι την Καθαρά Δευτέρα, είναι σίγουρο πως θα σας χαρίσουν αμέτρητες στιγμές διασκέδασης και ένα σωρό ευχάριστες αναμνήσεις...
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΟΖΑΝΙΤΙΚΗΣ ΑΠΟΚΡΙΑΣ 2017 Ψυχαγωγία και ανατροπήΗ Κοζανίτικη Αποκριά είναι μορφή αγροτικής Αποκριάς με παγανιστική προέλευση, που σκοπό έχει την ανατροπή της καθιερωμένης τάξης πραγμάτων αμφισβητώντας αξίες, ιεραρχίες κι όρια πράξεων και λόγων. Όπως και όλα τα λατρευτικά έθιμα που συνδέονται με τα γυρίσματα του χρόνου και κυρίως το πέρασμα από τον χειμώνα στην άνοιξη, διαθέτει κι αυτή απίστευτη ανθεκτικότητα καθώς είναι συνδεδεμένη με τη συνέχεια της ζωής. Ταυτόχρονα όμως δεν παύει να είναι μια γιορτή με ψυχαγωγικό χαρακτήρα, συνδυασμός γλεντιού κι απολαύσεων σε συνύπαρξη με τη λατρεία των νεκρών.
Σήμερα κρατάει 12 μέρες, ξεκινώντας την Τσικνοπέμπτη και τελειώνοντας την Καθαρή Δευτέρα έχοντας εμπλουτιστεί με ένα σωρό δρώμενα: υπαίθρια καθημερινά γλέντια στους Φανούς, Παρέλαση Αρμάτων, χοροί και αυτοσχέδια θεατρικά στην Κεντρική Πλατεία, χαμός στα μαγαζιά και στο κέντρο γενικότερα με μπάντες χάλκινων που περιδιαβαίνουν και ξεσηκώνουν ντόπιους και επισκέπτες, Παιδικό Καρναβάλι, Sourd Games, ένα ιδιότυπο κυνήγι θησαυρού για παιδιά γυμνασίων, ένα τεράστιο πάρτι νεολαίας το τελευταίο Σάββατο, με τους χιλιάδες οπαδούς του να συρρέουν στο Κέντρο εκείνη τη μέρα … Κι ένα σωρό άλλα έθιμα παλιότερα και νεώτερα.
Πυρήνας και εστιακό της σημείο της όμως παραμένει o Φανός, εορταστική πυρά που ανάβει εδώ και αιώνες στα σταυροδρόμια, αποδεικνύοντας τις βαθιές του ρίζες στις καρδιές των Κοζανιτών, που δεν μπορούν να διανοηθούν τις Αποκριές χωρίς αυτόν.
Παιδί παλαιοτέρων λατρευτικών πυρών στην Ήπειρο και στη Μακεδονία, ο Φανός παραδίδεται με θαυμαστή συνέπεια από γενιά σε γενιά, αλλάζει, προσαρμόζεται στις νέες συνθήκες ζωής αλλά δεν χάνει την ουσία του.
Είναι γλέντι και ξεφάντωμα γύρω από το βωμό της εορταστικής φωτιάς με φαγοπότι και οινοποσία, τραγούδι, χορό και αθυροστομία χωρίς όρια.
Εδώ και χρόνια έχει πάψει να είναι μια αυθόρμητη συγκέντρωση που στήνεται εύκολα, χωρίς προετοιμασία. Χρειάζεται οργάνωση και δουλειά, κυρίως από τους ανθρώπους της γειτονιάς, οι οποίοι λίγο μετά τα Χριστούγεννα αρχίζουν τις συγκεντρώσεις στο στέκι τους και να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους για να πετύχει η μεγάλη γιορτή. Μια γιορτή ανοιχτή και συμμετοχική που δεν προσφέρεται για ψυχρή παρατήρηση.
Το νυχτερινό διονυσιακό πανηγύρι αρχίζει το βράδυ της Μεγάλης Αποκριάς μετά το σούρουπο... Με το άναμμα του Φανού ξεκινούν και τα πρώτα τραγούδια. Το κέφι ανεβαίνει γρήγορα, και καθώς κρασί και κιχιά κυκλοφορούν και ζεσταίνουν πνεύμα και πόδια, ξεκινάει μια ιδιότυπη συνομιλία του πρωτοτραγουδιστή με τον κύκλο των γλεντοκόπων, μέσα από παμπάλαια τραγούδια που πέρασαν σχεδόν αναλλοίωτα από γενιά σε γενιά.Μεταξύ των τραγουδιών του Φανού την πιο σημαντική θέση κατέχουν τα λεγόμενα ξινέντραπα ή μασκαραλίτκα ή και νοικοκυρίσια κατ’ ευφημισμόν, τα οποία είναι γεμάτα σεξουαλικές αναφορές, συγκαλυμμένες ή κι ...απροκάλυπτες! Άλλες κατηγορίες είναι τα Σκωπτικά, με αποκλειστικό σκοπό τη σάτιρα, τη διακωμώδηση της κοινωνικής και πολιτικής τάξης και μέσα από αυτήν την ανατροπή της, έστω και προσωρινή, τα τραγούδια της αγάπης, λυρικά λαϊκά έργα που τραγουδούν τον έρωτα και τα βρίσκουμε οπουδήποτε η κοινότητα αισθάνεται την ανάγκη να εκφραστεί τραγουδώντας και τέλος τα κλέφτικα, επικά τραγούδια που υμνούν τα κατορθώματα των Κλεφτών ή αφηγούνται πώς ζούσαν οι αντάρτικες ομάδες στα λημέρια τους.
Ένα πάντως είναι σίγουρο. Χωρίς αυτά τα ιδιότυπα λαϊκά δημιουργήματα, η Κοζανίτικη Αποκριά θα ήταν ένα ακόμη συνηθισμένο υπαίθριο πανηγύρι. Και δεν θα ξεσήκωνε τόσους επισκέπτες να έρθουν από κοντά κι από μακριά για να το γνωρίσουν και να γλεντήσουν μέσα σε μια τόσο ξεχωριστή ατμόσφαιρα.Σας καλούμε να είστε ένας από αυτούς.
Να κοπιάστε!
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΟΖΑΝΙΤΙΚΗΣ ΑΠΟΚΡΙΑΣ 2017κείμενα: Ματίνα Τσικριτζή - Μόμτσιου
συλλογέας λαογραφικού και γλωσσολογικού υλικού
φωτογραφικό υλικό: Δημήτρης Στραβού - Νικόλ Διάφα - Κ. Λατσκούλης
- comments powered by Disqus