Η Σύρος βρίσκεται στη μέση του νησιωτικού συμπλέγματος των Κυκλάδων και είναι η πρωτεύουσα του νομού. Διαθέτει έναν εντελώς ξεχωριστό χαρακτήρα από τα υπόλοιπα κυκλαδίτικα νησιά χάρη στην εξαιρετική νεοκλασική αρχιτεκτονική της. Χρωστάει την ιδιαιτερότητα της στο 19ο αιώνα, που την ανέδειξε για μια μεγάλη περίοδο σε ένα από τα σπουδαιότερα λιμάνια της ανατολικής Μεσογείου με αποτέλεσμα η Σύρος να αποκτήσει ένα αρχοντικό αέρα και μια μεγάλη παράδοση στην επιχειρηματικότητα, τις τέχνες και τον πολιτισμό.

Η Ερμούπολη είναι η πρωτεύουσα της Σύρου αλλά και η πρωτεύουσα των Κυκλάδων. Μια ξεχωριστή πόλη στο κέντρο του Αιγαίου με αρχοντικό αέρα και με μεγάλη παράδοση. Χάρη στη κομβική θέση της Σύρου στο κέντρο των Κυκλάδων και το μεγάλο φυσικό της λιμάνι, η Ερμούπολη αναδείχθηκε γρήγορα σε σπουδαίο βιομηχανικό, εμπορικό και ναυτιλιακό κέντρο. Έκτός από την Ερμούπολη, άλλοι σημαντικοί οικισμοί είναι η Άνω Σύρος, η Βάρη, ο Γαλησσάς, ο Δανακός, το Δελφίνι, το Κίνι, ο Πάγος, η Παρακοπή, η Ποσειδωνία, ο Φοίνικας και η Χρούσσα.

Η Σύρος βρίσκεται στο κεντρικό σημείο των Κυκλάδων και όπως αποδεικνύεται από τις αρχαιολογικές έρευνες, πρωτοκατοικήθηκε στην προϊστορική εποχή. Η πρώτη ιστορική αναφορά γίνεται από τον Όμηρο που την αναφέρει ως «Συρίη» .

Η αρχαία Ερμούπολη χτίστηκε από τους Ίωνες και αργότερα κατοικήθηκε από Πέρσες κατακτητές, Ρωμαίους, Φράγκους και Τούρκους, οι οποίοι άφησαν ο καθένας το δικό του πολιτιστικό στίγμα. Εκείνοι όμως που σφράγισαν με την παρουσία τους το νησί δεν ήταν άλλοι από τους Ενετούς, που έκαναν τη Σύρο ένα σπουδαίο εμπορικό κέντρο της Ανατολικής Μεσογείου. Η μανία όμως των πειρατών, με τον καιρό ανάγκασε τους κατοίκους να μεταφέρουν την πρωτεύουσα στο λόφο, εκεί που σήμερα δεσπόζει ο μεσαιωνικός οικισμός της Άνω Σύρου, με την εκκλησία του Σαν Τζόρτζη. Η μεγάλη οικονομική άνθηση της Ερμούπολης ήρθε μετά την επανάσταση του 1821, όταν μια ομάδα προσφύγων από τα Ψαρά, τη Χίο, την Κρήτη και τη Μικρά Ασία, εγκατέστησαν εδώ τις ναυτικές και εμπορικές τους δραστηριότητες.

Η περίοδος της ακμής κράτησε μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα. Σήμερα, η αίγλη του παρελθόντος αντανακλάται στα σπουδαία αρχιτεκτονικά μνημεία των περασμένων αιώνων, αλλά και στις πλούσιες και μακροπαράδοτες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις «Ερμουπόλεια» που διοργανώνονται κάθε χρόνο στα τέλη Ιουνίου.

Η έκταση της Σύρου είναι 86 τ.χλμ. και το μήκος της φτάνει στα 22,5 χλμ. Είναι γενικά λοφώδης με εξαίρεση λίγες κοιλάδες. Ψηλότερη κορυφή είναι ο Πύργος με υψόμετρο 442 μέτρα. Τα φυσικά λιμάνια που σχηματίζονται στη Σύρο είναι της Ερμούπολης στα ανατολικά και του Φοίνικα στα δυτικά. Μικρότεροι όρμοι είναι ο Γαλησσάς , η Βάρη , το Κίνι , το Δελφίνι , τα Γράμματα.

Η Σύρος βρίσκεται στο κέντρο σχεδόν των Κυκλάδων, 83 ναυτικά μίλια από τον Πειραιά και 62 ναυτικά μίλια από τη Ραφήνα με εκτάση 101.900 στρέμματα. Είναι περιτριγυρισμένη ανατολικά από τα νησιά Άνδρο, Τήνο, Μύκονο, Νάξο, Πάρο και δυτικά από τα Σίφνο, Σέριφο, Κύθνο, Κέα .

Από το λόφο της Άνω Σύρου μπορεί να δει κανείς όλα αυτά τα νησιά και αμέσως θα καταλάβει γιατί η Σύρος εξελίχθηκε σε διοικητικό, εμπορικό, πνευματικό και πολιτιστικό κέντρο των Κυκλάδων.

Το βόρειο μέρος του νησιού ονομάζεται Απάνω Μεριά και είναι ορεινό, ενώ στο νότιο μέρος που είναι πεδινό βρίσκονται οι περισσότεροι οικισμοί, χωριά και παραλίες της Σύρου. Η Απάνω Μεριά, με τη γραφικότητα της και την ηρεμία της, προσφέρεται για εξερεύνηση καθώς οι δρόμοι και τα μονοπάτια ναι μεν είναι ελάχιστα αλλά οδηγούν μέσα από ένα εκπληκτικό τοπίο με βράχια, σπηλιές, γεφυράκια στις παρθένες στις άβατες παραλίες του νησιού.

Αντίθετα το νότιο μέρος της Σύρου είναι οδικά άριστο με ασφαλτοστρωμένους δρόμους που συνδέουν όλα τα χωριά μεταξύ τους αλλά και με την Ερμούπολη. Οι οικισμοί εδώ είναι αναπτυγμένοι τουριστικά, με σύγχρονες ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις και οργανωμένες παραλίες. Με βάση την απογραφή του 2001 ο πληθυσμός του νησιού ανέρχεται στους 19.782 κατοίκους.

Η γοητεία της Σύρου, της«αρχόντισσας με τα δύο πρόσωπα» όπως συχνά αποκαλείται, συνίσταται στο γεγονός ότι ο επισκέπτης του νησιού έχει την δυνατότητα να ταξιδέψει στο παρελθόν, να «αποδράσει» μέσα από διαδρομές οι οποίες σηματοδοτούν τις περιόδους της λαμπρής ιστορίας της. Ο μοναδικός γεωγραφικός χώρος στην Ελλάδα όπου χριστιανοί των δύο δογμάτων (καθολικοί και ορθόδοξοι) συνυπάρχουν αρμονικά εδώ και αιώνες, προσφέρει απλόχερα στον επισκέπτη ποικιλία ερεθισμάτων.

Ενδιαφέροντα μουσεία, λαμπρές εκκλησίες και μοναστήρια ανατολικού και δυτικού δόγματος, επιβλητικά νεοκλασικά μέγαρα και επαύλεις, μεσαιωνικούς οικισμούς. Η Πλατεία Μιαούλη, είναι μια από τις σπάνιες στην Ελλάδα πλατείες του 19ου αϊ. και είναι σήμερα η καρδιά της πόλης.

Εκεί δεσπόζει το κτήριο της Δημαρχείας, ένα από τα μεγαλύτερα δημαρχεία της χώρας, έργο του Γερμανού αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλλερ. Εκτός από τις δημοτικές υπηρεσίες, στο δημαρχείο στεγάζονται και τα δικαστήρια, το Αρχαιολογικό Μουσείο και άλλοι δημόσιοι φορείς. Στην πλατεία βρίσκονται επίσης το Πνευματικό κέντρο και η Δημοτική Βιβλιοθήκη που διαθέτει σπάνιο υλικό με την ιστορία της Σύρου. Στην είσοδο της πλατείας βρίσκεται ο Ανδριάντας του Α. Μιαούλη.

Το Μουσείο της Σύρου είναι ένα από τα παλαιότερα αρχαιολογικά μουσεία της Ελλάδας. Ιδρύθηκε το 1834-35 και στεγάζεται σήμερα στο Δημοτικό Μέγαρο της Ερμούπολης. Το σημαντικότερο σύνολο του Μουσείου αποτελεί η συλλογή των ευρημάτων από τον οικισμό στη Χαλανδριανή, που βρίσκεται σε απόκρημνο ύψωμα στο μέσο της ανατολικής ακτής της Σύρου, όπου αποκαλύφθηκαν σημαντικά τμήματα της οχύρωσης, ερείπια οικιών, εργαστηρίων μεταλλοτεχνίας και κεραμικής.

Το Βιομηχανικό Μουσείο της Ερμούπολη που περιλαμβάνει πάνω από τετρακόσια σπάνια τεκμήρια από τη βιομηχανική κληρονομιά της Ερμούπολης, χάρτες και εικόνες από το τέλος του 17ου έως τα μέσα του 20ου αιώνα, πρωτότυπα αρχιτεκτονικά και πολεοδομικά σχέδια από τη δημιουργία της νεοκλασικής Ερμούπολης, συντηρημένες μηχανές που συνοδεύονται από δεκάδες αντικείμενα, εργαλεία, πρώτες ύλες και βιομηχανικά προϊόντα.

Η Δημοτική Βιβλιοθήκη Ερμουπόλεως στεγάζεται στο ισόγειο του Πνευματικού Κέντρου, ενός όμορφου νεοκλασικού κτιρίου του 19ου αιώνα.

Το Θέατρο Απόλλων αποτελεί έμβλημα της οικονομικής και πολιτιστικής ανάπτυξης της Ερμούπολης. Αποτελεί ένα από τα παλαιότερα κλειστά θέατρα των νεότερων χρόνων και ένα από τα εντυπωσιακότερα αρχιτεκτονικά στολίδια της Σύρου.

Ο μεγαλοπρεπής ναός του Αγίου Νικολάου. Ο Ιερός Ναός Αναστάσεως.

Το Μουσείο Μ.Βαμβακάρη, που ιδρύθηκε το 1995. Στο μικρό αυτό μουσείο φυλάσσονται ορισμένα από τα λιγοστά προσωπικά αντικείμενα του κορυφαίου λαϊκού συνθέτη, τα οποία παραχώρησαν οι συγγενείς του και τα οποία θεωρήσαμε σωστό να εκτίθενται για το κοινό που επισκέπτεται την Άνω Σύρο.

Στην Σύρο μπορείτε να επιδοθείτε στην ιστιοπλοϊα και  στο surfing. Οι παραλίες Σαντορινιοί, Γαλησσάς, Φάμπρικα και Φοίνικας ενδείκνυνται και θα σας συναρπάσουν. Υπάρχουν αρκετά σημεία για αυτόνομη κατάδυση με φιάλες. Σπήλαια, ναυάγια και ύφαλοι, δημιουργούν πολλές εναλλακτικές εκδρομές εξερεύνησης.

Οι λάτρεις της πεζοπορίας θα απολαύσουν διαδρομές στο χώρο αλλά και στο χρόνο. Μερικές διαδρομές που αξίζει να κάνετε είναι οι περίπατοι στην Άνω Σύρο, η διαδρομή Κάμπος- Γράμματα, Χαλανδριανή- Καστρί, Γαλησσάς- Άγιος Στέφανος, περιήγηση στον καταπράσινο οικισμό Χρούσσα.

 

 

Εκδηλώσεις

 

Από την πρωτεύουσα των Κυκλάδων δεν θα μπορούσαν να λείπουν οι πολιτιστικές εκδηλώσεις. Τους καλοκαιρινούς μήνες στην Ερμούπολη διοργανώνονται τα «Ερμουπόλεια», μία σειρά με πολιτιστικά δρώμενα. Προς τιμήν του συριανού Δημητρίου Βικέλα του προέδρου της Επιτροπής των πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων, διοργανώνεται μία σειρά από αθλητικές εκδηλώσεις που ονομάζονται «Βικέλεια». Οι Απόκριες γιορτάζονται με ιδιαίτερο τρόπο στη Σύρο.

Το Καρναβάλι στην Άνω Σύρο είναι από τις μεγαλύτερες εκδηλώσεις του νησιού με αναβίωση των παραδοσιακών εθίμων από τους κατοίκους, με πολλούς μασκαράδες, χορούς και όμορφα ακούσματα από παραδοσιακά λαϊκά όργανα.

Την Καθαρά Δευτέρα στον Γαλησσά γιορτάζονται τα «Κούλουμα», με πέταγμα του χαρταετού, φαγητά και παραδοσιακή μουσική από ορχήστρα του νησιού.

Τον Αύγουστο στην Άνω Σύρο διοργανώνονται τα «Αυγουστιάτικα Φεγγάρια» μία ρεμπέτικη συνάντηση με καλλιτέχνες από την Σύρο που κατακλύζουν με τη μουσική τους τις ταβέρνες και τα σοκάκια του νησιού.

Στις 24 Ιουνίου αναβιώνει το έθιμο του «Κλείδωνα» με το κάψιμο του Μάη στο πρώην Δημοτικό Σχολείο της Φανερωμένης στη Χρούσσα. Στο νησί διοργανώνονται πολλά πανηγύρια τόσο του καθολικού δόγματος όσο και του ορθόδοξου.

 

 

Παραλίες

 

Η Σύρος έχει προικιστεί με τις ομορφότερες παραλίες των Κυκλάδων. Οι περισσότερες κοσμοπολίτικες παραλίες του βρίσκονται νοτιοανατολικά του νησιού. Από τις πιο οργανωμένες παραλίες είναι ο Γαλησσάς (η μεγαλύτερη αμμώδης παραλία του νησιού. Πρόκειται πραγματικά για μία πανέμορφη παραλία με χρυσαφένια άμμο και καταγάλανα νερά), οι Αγκαθωπές (μία αμμουδερή παραλία με κύριο χαρακτηριστικό την στενή λωρίδα γης που μπαίνει στη θάλασσα, με ρηχά νερά), ο Μέγας Γιαλός (διαθέτει δυο αμμουδιές, όπου οι παραθεριστές μπορούν να ατενίσουν το απέραντο γαλάζιο υπό τη σκιά δέντρων) η Ντελαγκράτσια και ο Φοίνικας.

Η Μεγάλη Αγκάλη, είναι μία ερημική παραλία στο νησάκι Γαϊδούρι ή Φανάρι και η πρόσβαση στη παραλία γίνεται μόνο με σκάφος. Στα δυτικά του νησιού θα συναντήσετε την παραλία Δελφίνι, μία ειδυλλιακή παραλία με πανέμορφη αμμουδιά. Μπορείτε ν’ απολαύσετε τα μπάνια σας στο Αχλάδι, στο Κίνι (μία από τις πιο γραφικές παραλίες του νησιού με μοναδικό ηλιοβασίλεμα) και στα Κόκκινα.

Το νησί διαθέτει και μικρές ερημικές παραλίες για όσους προτιμούν τα ήσυχα μπάνια. Την Φάμπρικα (το όνομά της το οφείλει στο παλιό εργοστάσιο που λειτουργούσε εκεί την εποχή της βιομηχανικής ακμής του νησιού) στα νότια του νησιού και τις Φωκιότρυπες (μικρή βραχώδης παραλία). Η πρόσβαση για τις παραλίες Βαρβαρούσα, Αετός, Λεία, Γράμματα, Μέγας Λάκος, Μαρμάρι και Αυλάκι που βρίσκονται στο βορειοδυτικό μέρος του νησιού γίνεται με σκάφος ή με οργανωμένη πεζοπορία.

Η Σύρος είναι γνωστή για τα κτηνοτροφικά της προϊόντα. Το πλέον ονομαστό συριανό τυρί είναι το «Σαν Μιχάλη». Είναι σκληρό, υποκίτρινο τυρί και παράγεται αποκλειστικά στη Σύρο από συνεταιριστικό εργοστάσιο γάλακτος.

Επίσης στη Σύρο παράγεται εξαιρετική «Κοπανιστή», που γίνεται από νωπό γάλα, παράγονται τα φημισμένα «σκορδολουκάνικα» και είναι πασίγνωστη για τα γλυκά της. Τις χαλβαδόπιτες και τα ξακουστά λουκούμια της.

Η βλάστηση στη Σύρο δεν ευδοκιμεί έτσι ώστε να δώσει μεγάλη γκάμα προϊόντων. Στους βραχώδεις λόφους της οι Συριανοί μαζεύουν θυμάρι, φασκόμηλο, ρίγανη, χαμομήλι και άλλα βότανα που χρησιμοποιούνται είτε ως αφεψήματα, είτε για φαρμακευτικούς σκοπούς (σπαθόλαδο).Η κάπαρη επίσης χρησιμοποιείται στη μαγειρική και στις σαλάτες.

Αεροπορικώς από την Αθήνα.

Τηλ. Αεροδρομίου "Ελ. Βενιζέλος": 210 3530000

Ακτοπλοϊκώς από το λιμάνι του Πειραιά.

Τηλ. Λιμεναρχείου Πειραιά: 210 4226000-4, 210 4511310-17

Ακτοπλοϊκώς από το λιμάνι της Ραφήνας.

Τηλ. Λιμεναρχείου Ραφήνας: 22940 22300

Τοπική Συγκοινωνία

 

Με ΚΤΕΛ από Ερμούπολη προς όλα τα χωριά του νησιού.

Αεροδρόμιο Σύρου: 22810 81900, 87025

Λιμεναρχείο Σύρου: 22810 88888, 82690

Δημοτική Αστυνομία Σύρου: 22810 82525

Αστυνομία Σύρου: 22810 96100, 96112

Νοσοκομείο Σύρου: 28210 81811, 96500

ΚΤΕΛ Σύρου: 22810 82575