Η Κύθνος (ή Θερμιά, ονομασία που οφείλεται στις θερμές πηγές που υπάρχουν στα Λουτρά) είναι το νησί της απόλυτης γαλήνης και των συνεχώς εναλλασσόμενων εικόνων, είναι η κοντινή απόδραση από την καθημερινότητα και η ξενάγηση σε έναν από τους ελάχιστους ανεξερεύνητους θησαυρούς του Αιγαίου!!

Η Κύθνος συνδυάζει τα πάντα!! Άγρια ορεινά τοπία μα και υπέροχες παραλίες, τουριστικά μέρη μα και αυθεντικά κυκλαδίτικα χωριά, πλούσια ιστορία μα και βλέμμα στο μέλλον, σεβασμό στην παράδοση μα και προσεκτικά βήματα στα κελεύσματα της σύγχρονης εποχής...
Αυτή είναι η Κύθνος, αυτό είναι το στολίδι των δυτικών Κυκλάδων που σας περιμένει για να σας κάνει συμμέτοχους σε ένα μοναδικό παιχνίδι αισθητικής τελειότητας...

Ο κοσμοπολίτης και λιμάνι του νησιού, Μέριχας, η αυθεντική και γεμάτη με υπέροχα σοκάκια, Χώρα, τα παραθαλάσσια και πασίγνωστα για τις ιαματικές τους πηγές, Λουτρά, η παραδοσιακή και αρχιτεκτονικά άρτια, Δρυοπίδα και η προστατευμένη από την Παναγία, Κανάλα, απλώνουν την αγκαλιά τους στον επισκέπτη και του υπόσχονται στιγμές που δεν πρόκειται να ξεχάσει ποτέ!!

Ώρα για Κύθνο λοιπόν, ώρα για τη μαγεία της απλότητας, ώρα για την απλότητα της μαγείας...

Σύμφωνα με στοιχεία που προέκυψαν από τα ευρήματα αρχαιολογικών ανασκαφών, το νησί των δυτικών Κυκλάδων κατοικήθηκε από τη μεσολιθική εποχή (απόδειξη οι τέσσερις τάφοι στην περιοχή Μαρουλάς, κοντά στα Λουτρά) ενώ σαν πρώτοι του κάτοικοι αναφέρονται οι Δρύοπες, βασιλιάς των οποίων ήταν ο Κύθνος (από εδώ προέρχεται και η ονομασία του νησιού).

Η Κύθνος, η οποία κατά το παρελθόν ονομάζονταν και Θήραμνα, Θερμιά, Χαμάμ Αντασί (νήσος Λουτρά) και Φέρμινα, διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην αρχαία εποχή μιας και η γεωγραφική της θέση την καθιστούσε αυτόματα ως σημείο σταθμό για τη ναυτιλία και το εμπόριο, διέπρεψε ωστόσο και στο κομμάτι των γραμμάτων και των τεχνών, με τα ονόματα των ζωγράφων Κυδία και Τιμάνθη να έχουν σημαντική θέση στην ιστορία της.

Εξαιρετικής αναφοράς στοιχείο αποτελεί για την Κύθνο ο κατά τα αρχαία χρόνια υποδειγματικός τρόπος διακυβέρνησής της, με τον Αριστοτέλη να χρησιμοποιεί συχνά τη φράση «Κυθνίων Πολιτεία» για να υπερτονίσει την άριστη διοίκηση του νησιού.

Ακολουθώντας τη μοίρα των Κυκλάδων, η Κύθνος γνώρισε και αυτή με τη σειρά της πολλούς κατακτητές (Ρωμαίους, Φράγκους κλπ) μέσα από το πέρασμα της ιστορίας. Το 1207 πέρασε στην κυριαρχία Ενετών και διαφόρων οίκων (Καστέλλη, Σανούδων κ.ά), ενώ το 1537 καταλήφθηκε από τους Τούρκους, με τους τελευταίους να πραγματοποιούν το 1600 τη μεγαλύτερη σφαγή στο νησί καθώς εξολόθρευσαν όλους τους άντρες του, σε ένα απίστευτης βιαιότητας παραλήρημα που είχε ως αποτέλεσμα τη σε συντριπτικό βαθμό ερήμωση της Κύθνου.

Το 1770 η Κύθνος κατελήφθη από τους Ρώσους, με τους νέους κατακτητές - αν και έμειναν μόλις τέσσερα χρόνια - να εγκαθιστούν σε αυτή ως διοικητική αρχή έναν επίτροπο και τέσσερις συνδίκους, ακολούθησε δε η συμμετοχή του νησιού στην Ελληνική Επανάσταση και η ένωσή του με την Ελλάδα το 1832.

Σταθμό τέλος στην ιστορία της Κύθνου αποτέλεσε και το διάστημα της γερμανικής κατοχής, ωστόσο με τη συνθηκολόγηση του 1943, οι κάτοικοί της ξεκίνησαν την ενεργή αντίσταση απέναντι στον εχθρό, αντίσταση που αναγνωρίστηκε επίσημα και από την πολιτεία.

Η Κύθνος βρίσκεται ανάμεσα στην Κέα και στην Σέριφο, απέναντι από τη Σύρο και το ερημικό νησί των Γιούρων, και απέχει 56 ναυτικά μίλια από το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας, τον Πειραιά.

Είναι το πρώτο νησί που συναντάει κανείς στη διαδρομή των δυτικών Κυκλάδων, έχει περίμετρο 36 μίλια και έκτασή 99 τετραγωνικά χιλιόμετρα, διοικητικά ανήκει στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.

Η Κύθνος είναι ορεινό νησί με κύριο χαρακτηριστικό της το ανάγλυφο του τοπίου, παρουσιάζει δε τη γνώριμη εικόνα των νησιών του συμπλέγματος των Κυκλάδων.

Μικρά χωριά κτισμένα με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, πλακόστρωτα δρομάκια, κατάλευκα σπίτια, ασβεστωμένες πλατείες και πολυάριθμες εκκλησίες είναι μερικά μόνο από όσα θα έχετε τη δυνατότητα να δείτε από κοντά επισκεπτόμενοι την Κύθνο. Και όλα αυτά σε απόσταση μόλις 3 ωρών από τον Πειραιά και 2 από το λιμάνι του Λαυρίου.

Εκκλησιαστικό και Βυζαντινό Μουσείο: Βρίσκεται στη Δρυοπίδα και εκεί θα έχετε τη δυνατότητα να δείτε από κοντά πολύτιμα εκκλησιαστικά αντικείμενα αλλά και εικόνες μοναδικής αισθητικής και αξίας.

Εκκλησίες: Σύμφωνα με στοιχεία, η Κύθνος έχει περίπου 130 εκκλησίες και εξωκκλήσια, απόδειξη της μεγάλης θρησκευτικής πίστης των κατοίκων της. Η Παναγιά η Κανάλα, η Παναγιά του Νίκους, η Παναγιά η Φλαμπουριανή στον όρμο Φλαμπούρια, το Μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου στο Χορδάκι, η Αγία Τριάδα στη Χώρα, ο Άγιος Μηνάς, ο Άγιος Παντελεήμονας και οι Άγιοι Ανάργυροι είναι μερικές μόνο από τις εκκλησίες που αξίζουν μια επίσκεψη κατά τη διάρκεια της παραμονής σας στο νησί.

Κάστρο Ωριάς: Βρίσκεται πριν το ακρωτήρι Κέφαλος και εκεί θα δείτε από κοντά τις παλιές κατοικές που σώζονται μέχρι και σήμερα. Στο συγκεκριμένο σημείο βρισκόταν η μεσαιωνική πρωτεύουσα του νησιού μέχρι το 16ο αιώνα.

Λαογραφικό Μουσείο: Βρίσκεται στη Δρυοπίδα και φιλοξενεί αντικείμενα από την μέσα από το πέρασμα των χρόνων καθημερινή ζωή των κατοίκων του νησιού, εκθέματα λαϊκής τέχνης και παραδοσιακές τοπικές ενδυμασίες.

Μαρουλάς: Η αρχαιολογική σκαπάνη στο συγκεκριμένο χώρο έφερε στο φως ευρήματα που αποδεικνύουν πως η Κύθνος κατοικήθηκε από την περίοδο της Μεσολιθικής κιόλας εποχής. Πρόκειται για το μοναδικό υπαίθριο οικισμό στην Ελλάδα που ανήκει στη συγκεκριμένη εποχή, πολλά ευρήματα από τον οποίο σώζονται μέχρι και σήμερα.

Οικισμός Μεσολιθικής Εποχής του Βορρά: Χρονολογείται από το 7.500 – 6.000 π.Χ και θεωρείται ο παλαιότερος οικισμός στις Κυκλάδες.
Παναγιά Κανάλα: Πρόκειτα για έναν από τους σημαντικότερους τόπους προσκυνήματος στις Κυκλάδες καθώς η εικόνα (Σ.Σ: σύμφωνα με την παράδοση, η εικόνα αναδύθηκε από τη θάλασσα στο στενό ανάμεσα στην Κύθνο και τη Σέριφο) του θεωρείται θαυματουργή, ο δε εορτασμός της Παναγίας κάθε Δεκαπενταύγουστο πραγματοποιείται με ιδιαίτερο τρόπο και προσελκύει πολύ μεγάλο αριθμό επισκεπτών. Η Παναγιά Κανάλα έχει δώσει την ονομασία της και στον ομώνυμο παραλιακό οικισμό.

Σπήλαιο Καταφύκι: Βρίσκεται στη Δρυοπίδα και πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα σπήλαια της Ελλάδας, με ιδιαίτερα εντυπωσιακή παρουσία σταλακτικών και σταλαγμιτών. Κατά το παρελθόν χρησιμοποιήθηκε ως καταφύγιο, στοιχείο που εξηγεί και την ονομασία Καταφύκι.

Υδροθεραπευτήριο Κύθνου: Βρίσκεται στα Λουτρά και διαθέτειιαματικές πηγές με θεραπευτικές ιδιότητες. Το κτίσμα χρονολογείται από το 1857 και σε αυτό θα δείτε από κοντά τους λουτήρες του πρώτου βασιλικού ζεύγους της νεότερης Ελλάδας.

Ιαματικές Πηγές υπέρ υγείας:  Η περιοχή των Λουτρών φιλοξενεί τις μοναδικές ιαματικές πηγές των Κυκλάδων, τα νερά των οποίων έχουν ευεργετικές ιδιότητες και είναι ιδανικά για την καταπολέμηση αρθριτικών, γυναικολογικών και ρευματικών παθήσεων. Προσελκύουν κάθε χρόνο μεγάλο αριθμό επισκεπτών, το δε υδροθεραπευτήριο των λουτρών αποτέλεσε κατά το παρελθόν αγαπημένο μέρος επίσκεψης του βασιλιά Όθωνα και της συζύγου αυτού, Αμαλίας. 

Καταδύσεις: Η θάλασσα και ο βυθός της Κύθνου κρύβουν μοναδικές εικόνες για όλους όσους λατρεύουν τις καταδύσεις και επιθυμούν να γνωρίσουν από κοντά αυτό τον απαράμιλλο πλούτο. Δεκάδες καταδυτικοί τόποι (παραλία Κολώνα, σπήλαιο Καταφύκι κλπ) που υπόσχονται μια μοναδική εμπειρία ζωής σας περιμένουν και εσείς δεν έχετε παρά να απευθυνθείτε στο πλήρως εξοπλισμένο καταδυτικό κέντρο στα Λουτρά προκειμένου να ενημερωθείτε για το τι θα χρειαστείτε ώστε να ζήσετε κάτι πέρα από κάθε φαντασία...  

Πεζοπορία: Η Κύθνος προσφέρει στους λάτρεις της πεζοπορίας τη δυνατότητα όμορφων διαδρομών μέσα από τις οποίες θα έχουν την ευκαιρία να φωτογραφίσουν εντυπωσιακά τοπία και να γίνουν ένα με την άγρια φύση. Δοκιμάσαμε και σας προτείνουμε ανεπιφύλακτα τη διαδρομή από τη Χώρα στα Λουτρά, μια διαδρομή η οποία μπορεί να πραγματοποιηθεί σε μία ώρα (ή λίγο περισσότερο, ανάλογα με την ταχύτητα βηματισμού αλλά και τις απαραίτητες στάσεις για ανάσες) και καλύτερο διάστημα για να την επιχειρήσει κανείς είναι απογευματάκι προς βράδυ προκειμένου να αποφευχθεί η υπερβολική έκθεση στον ήλιο. Η διαδρομή γίνεται αρχικά μέσω αγροτικού δρόμου, συνεχίζει μέσω μονοπατιού (υπάρχει εκκλησάκι για να κάνετε στάση αμέσως μετά το πέρας του πρώτου σταδίου, λίγα μόλις μέτρα από το δρόμο) και καταλήγει στο δρόμο που οδηγεί στα Λουτρά. Απαραίτητα εφόδια αποτελούν τα υγρά αλλά και οι κρέμες (ή σπρέι) για την αποφυγή επικίνδυνων τσιμπημάτων από έντομα, αράχνες κλπ.

Εκδηλώσεις
Η Κύθνος φημίζεται για τους παραδοσιακούς γάμους που πραγματοποιούνται κυρίως στη Χώρα και στη Δρυοπίδα, συνεπώς, αν τύχει και βρεθείτε σε ένα τέτοιο γεγονός, μη διστάσετε να το παρακολουθήσετε από κοντά.
Κάθε Τσικνοπέμπτη διοργανώνονται στη Δρυοπίδα εορταστικές εκδηλώσεις, με τη νεολαία του χωριού να φορά παραδοσιακές στολές και να χορεύει τον «μπάλο», ενώ αξιοσημείωτο είναι και το καρναβάλι της τελευταίας Κυριακής των Αποκρεών, όπου ο Καρνάβαλος αποκαλείται «Λαζάνης».

Επίσης, κάθε Μεγάλο Σάββατο, οι γυναίκες της Δρυοπίδας και της Χώρας φτιάχνουν παραδοσιακές τυρόπιτες, ενώ τη δεύτερη μέρα του Πάσχα, οι νέοι και οι νέες του νησιού συμμετέχουν στο παραδοσιακό έθιμο «Κούνιες». Κατά τη διάρκεια αυτού, μια μεγάλη κούνια στήνεται σε κεντρική πλατεία της Χώρας και σ’ αυτή ανεβαίνουν νέοι και νέες φορώντας παραδοσιακές στολές. Όποιο ζευγάρι ανεβεί στην κούνια δεσμεύεται ενώπιον Θεού για τον επερχόμενο γάμο του, ενώ ακολουθούν κεράσματα με εδέσματα και ποτά καθώς και παραδοσιακοί χοροί.
Την παραμονή της Πρωτομαγιάς, οι νέοι παίρνουν τη νύχτα λουλούδια από τις αυλές και τα αφήνουν έξω από την πόρτα της κοπέλας για την οποία ενδιαφέρονται, με το όλο γεγονός να λαμβάνει χώρα υπό τη συνοδεία μουσικών οργάνων, ενώ τέλος, το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου ο Δήμος Κύθνου διοργανώνει πολιτιστικές εκδηλώσες με την ονομασία «Κύθνια».

Πανηγύρια
Πολλά και μεγάλα πανηγύρια πραγματοποιούνται στην Κύθνο καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς, ωστόσο αυτά που κατέχουν τη μερίδα του λέοντος είναι αυτά που έχουν να κάνουν με τον εορτασμό της Παναγίας το Δεκαπενταύγουστο. Τα μεγαλύτερα γίνονται στις εκκλησίες της Παναγιάς της Κανάλας, της Παναγιάς του Νίκους και της Παναγιάς Στρατηλάτισσας, ενώ σημαντικό είναι και αυτό που λαμβάνει χώρα στις 24 Αυγούστου στην Παναγιά τη Φλαμπουριανή. 
Παραλίες
 
Η Κύθνος φημίζεται για τις χρυσαφένιες παραλίες με τα κρυστάλλινα και πεντακάθαρα νερά και είναι βέβαιο πως όποια και αν επιλέξει ο επισκέπτης του νησιού θα μείνει απόλυτα ικανοποιημένος.  Κορυφαία παραλία του νησιού και μία από τς διασημότερες στην Ελλάδα είναι αναμφίβολα η Κολώνα, ωστόσο ποιος μπορεί να αρνηθεί ένα απολαυστικό μπάνιο στην Απόκρουση και τη Φυκιάδα που απέχουν λίγα μόλις μέτρα από αυτή; Ποιος μπορεί να αρνηθεί τα Λουτρά και τις γειτονικές σε αυτά παραλίες της Αγίας Ειρήνης, του Σχοιναρίου και των Ποταμιών;  
 
Ο Αϊ Γιάννης, ο Άγιος Δημήτριος, ο Άγιος Στέφανος, ο Άγιος Σώστης, η Γαϊδουρόμαντρα, η Επισκοπή, το Κιούρι, τα Μαρτινάκια, η Μεγάλη Άμμος Κανάλας, η Νάουσα, η Σκύλου, η Πετρούσα και τόσες άλλες ακόμα παραλίες σας περιμένουν για να ανακαλύψετε τη μαγεία τους, μια μαγεία που θα συναντήσετε σε οποιαδήποτε από αυτές βρεθείτε για να απολαύσετε το μπάνιο σας!!
 

Η Κύθνος, εκτός από τις συνεχώς εναλλασσόμενες εικόνες, τα όμορφα τοπία και τις ξεχωριστές παραλίες, προσφέρει στον επισκέπτη της και μοναδικές γεύσεις από την πληθώρα τοπικών προϊόντων που διαθέτει.

Δοκιμάστε οπωσδήποτε τα τυροκομικά προϊόντα (κοπανιστή, τρίμμα, φέτα) του νησιού και μη παραλείψετε να απολαύσετε τα γευστικότατα «σφουγγάτα» [Σ.Σ: αποτελούν ένα είδος κροκέτας που παρασκευάζεται από το τρίμμα), καθώς επίσης και τις παραδοσιακές πίτες, με κορυφαία εξ’ αυτών τα «κολόπια» (σπανακόπιτα)].

Επιπλέον, εκτός από τα ολόφρεσκα ψάρια, τα ντόπια κρέατα και λουκάνικα που θα βρείτε σε αφθονία, αξίζει να προμηθευτείτε το διάσημο θερμιώτικο μέλι με τη μεγάλη περιεκτικότητα σε θυμάρι, το ντόπιο κρασί με τη βελούδινη γεύση, την κάπαρη που χαρίζει μοναδική γεύση στις σαλάτες, τα παξιμάδια, το παραδοσιακό παστέλι αλλά φυσικά και τα υπέροχα γλυκά κουταλιού τα οποία μπορούν να ικανοποιήσουν και τον πιο απαιτητικό ουρανίσκο.

Ακτοπλοϊκώς από το λιμάνι του Πειραιά σε περίπου 3 ώρες.
Τηλ. Λιμεναρχείου Πειραιά: 210 4226000-4, 210 4511310-17 και για ηχογραφημένες πληροφορίες 210 4147800.
 
Ακτοπλοϊκώς από το λιμάνι του Λαυρίου σε περίπου 2 ώρες.
Τηλ. Λιμεναρχείου Λαυρίου: 22920 27711 και 22920 22779.
 
Με σκάφος το οποίο θα αράξετε στη μαρίνα των Λουτρών.
 
Η Κύθνος διαθέτει και ελικοδρόμιο το οποίο βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα της Χώρας.
 
Τοπική Συγκοινωνία
 
Η τοπική συγκοινωνία του νησιού καλύπτει τους δύο βασικούς του άξονες, από το Μέριχα προς τα Λουτρά και από το Μέριχα προς τη Δρυοπίδα. Κατά τους εαρινούς μήνες πραγματοποιούνται δρομολόγια προς Χώρα και Παναγιά Κανάλα, ενώ για τις μετακινήσεις σας μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ταξί.
 
Ανταπόκριση με νησιά Κυκλάδων
 
Από το λιμάνι της Κύθνου πραγματοποιούνται καθημερινά δρομολόγια προς Κίμωλο, Μήλο, Σέριφο και Σίφνο, ενώ τρεις φορές την εβδομάδα υπάρχουν πλοία για Κέα και Σύρο και δύο φορές για Σαντορίνη, Σίκινο και Φολέγανδρο.

Αστυνομία: 22810 31201.
Γραφείο Τουριστικών Πληροφοριών: 22810 32250.
Δήμος: 22813 61100.
Ιαματικές Πηγές Λουτρών: 22810 31217 και 31460.
Ιατρικό Κέντρο: 22810 32234.
Ιερό Προσκύνημα «Παναγιά Κανάλα»: 22810 32379.
Λιμενικός Σταθμός: 22810 32290.