Η Αστυπάλαια είναι ένα φιλόξενο νησί που συνδυάζει ιστορία, θάλασσα, άγρια ομορφιά, αξιοθέατα, διασκέδαση και απέραντο γαλάζιο. Είναι η γέφυρα ανάμεσα στα Δωδεκάνησα και τις Κυκλάδες με σχήμα πεταλούδας. Βρίσκεται ανάμεσα στην Ανάφη, την Κω και την Αμοργό. Είναι το δυτικότερο νησί των Δωδεκανήσων. Γεμάτη ψηλούς βράχους και λόφους, με πανέμορφες ακρογιαλιές και γραφικά χωριά, προσκαλεί τον επισκέπτη σε ένα μαγικό ταξίδι στο γαλάζιο του Αιγαίου και το λευκό των σπιτιών της. Η Χώρα, πρωτεύουσα και λιμάνι είναι κτισμένη πάνω σε βράχο που εισχωρεί στη θάλασσα, σχηματίζοντας δύο όρμους. Στη μία πλευρά, βρίσκεται το λιμάνι και στην άλλη ο όρμος Λιβάδι.

Η ονομασία της, που σημαίνει «παλιά πόλη», αποδίδεται, σύμφωνα με τη μυθολογία, σε μια αδελφή της Ευρώπης, τη μητέρα του βασιλιά Μίνωα. Η Αστυπάλαια και η Ευρώπη ήταν κόρες του Φοίνικα και της Περιμήδης. Μία άλλη εκδοχή γύρω από την ονοματοθεσία αναφέρει πως προέρχεται από τις λέξεις άστυ και παλαιός, επειδή Δωριείς που εγκαταστάθηκαν στο νησί βρήκαν ένα παλαιότερο οικισμό χτισμένο από τους Φοίνικες. Το νησί πρωτοκατοικήθηκε στα Προϊστορικά χρόνια. Μεταξύ των κατοίκων του αναφέρονται οι Κάρες και οι Μινωίτες. Την Ελληνιστική Εποχή υπήρξε λιμάνι-σταθμός των Πτολεμαίων της Αιγύπτου. Ανέπτυξε μεγάλη ναυτική δραστηριότητα και έγινε γνωστή χάρη στα πλούσια αλιεύματα. Την περίοδο της Ρωμαιοκρατίας τα λιμάνια του νησιού χρησιμοποιήθηκαν ως ορμητήρια κατά των πειρατών, γι αυτό οι Ρωμαίοι παραχώρησαν στους κατοίκους πολλά προνόμια. Μετά το 1204 περιήλθε στους Βενετούς. Όπως όλα τα Δωδεκάνησα παρέμεινε στους Τούρκους έως το 1912 στη συνέχεια πέρασε στους Ιταλούς, Γερμανούς και Βρετανούς για να ενωθεί με την Ελλάδα το 1948.

Η Αστυπάλαια είναι η "γέφυρα" που ενώνει τις Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα συνδυάζοντας στοιχεία και από τα δύο νησιώτικα συμπλέγματα. Έχει έκταση 97 τ.χλμ. και ακτογραμμή 110 χλμ. Απέχει από την Κω 23 και από τη Ρόδο 96 ναυτικά μίλια. Το νησί χωρίζεται στο Μέσα και το 'Εξω νησί με μία αμμουδερή λωρίδα, το Στενό, μήκους 100 μέτρων. Αν δεν υπήρχε αυτή η στενή λωρίδα που τα ενώνει, η Αστυπάλαια θα ήταν δυο ξεχωριστά γειτονικά νησιά. Οι ακτές της Αστυπάλαιας είναι βραχώδεις, με όρμους και παραλίες. Στα νοτιοανατολικά υπάρχουν διάφορα μικρά νησιά, όπως η Αγία Κυριακή, ο Χονδρός, το Κουνούπι και ο Κουτσομύτης. Στα Δυτικά βρίσκονται οι νησίδες Οφιδούσα, Χτένια, Ποντικούσα και αλλες. Εκτός από τη Χώρα που είναι η πρωτεύουσα, υπάρχει ένα ακόμη χωριό που ονομάζεται Ανάληψη (παλιά ονομασία Μαλτεζάνα ή Μαρτιζάνα) και απέχει 10 χλμ. από τη Χώρα. Εδώ βρίσκεται και το αεροδρόμιο του νησιού. Η Αστυπάλαια ανήκει διοικητικά στα Δωδεκάνησα, αλλά γεωγραφικά και πολιτισμικά στέκει ανάμεσα στα Δωδεκάνησα και στις Κυκλάδες.

Οι επιλογές του επισκέπτη που θέλει να γνωρίσει τον τόπο, τα αξιοθέατα και τον τρόπο ζωής στην Αστυπάλαια είναι αρκετά. Αξίζει να επισκεφθείτε το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη χτισμένο πάνω στο βουνό και να θαυμάσετε τον καταρράκτη του και την υπέροχη θέα στη θάλασσα. Δείτε το Βενετσιάνικο Κάστρο των Quirini, με οικόσημο της οικογένειας. Μέσα στο κάστρο είναι δυο εκκλησιές, κατάλευκες, με περίτεχνα καμπαναριά. Στην είσοδο, η Παναγιά του Κάστρου (Ευαγγελίστρια) και στην άκρη, ο Άγιος Γεώργιος. Στα νότια του Μέσα Νησιού, θα συναντήσετε τη Μαλτεζάνα ή Ανάληψη, θέρετρο με τη μεγαλύτερη τουριστική κίνηση στην Αστυπάλαια. Η Μαλτεζάνα πήρε την ονομασία της από τους Μαλτέζους πειρατές που είχαν ως ορμητήριό τους το νησί. Στη βορειοανατολική πλευρά της Αστυπάλαιας βρίσκεται η λιμνοθάλασσα Χαμένη Λίμνη, στις όχθες τις οποίας είναι χτισμένο το Βαθύ. Από εδώ μπορεί κανείς να επισκεφθεί με καΐκι το Σπήλαιο του Δράκου, με εντυπωσιακόυς σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Η παράδοση το συνδέει με μύθους από πειρατές και τους θησαυρούς τους. Ένα από τα σπουδαία αξιοθέατα, είναι το κάστρο της Αστροπαλιάς. Στις παρυφές του κάστρου βρίσκεται και η ονομαστή εκκλησία της Παναγίας της Πορταΐτισσας. Σήμα κατατεθέν του νησιού είναι και οι πολύ καλά διατηρημένοι ανεμόμυλοι που έχουν σχήμα κυλίνδρου. Άξιο επίσκεψης είναι επίσης το Κάστρο του Αγίου Ιωάννη. Φυσικό οχυρό με μυστική είσοδο και πέρασμα στο διπλανό λόφο, καθώς λένε. Εδώ επιτέθηκε ο φοβερός Μπαρμπαρόσα και εξόντωσε τους κατοίκους. Κατά την παράδοση το κάστρο ήταν απόρθητο. Σήμερα σώζονται ερείπια οικοδομών. Στη Χώρα βρίσκεται και το Αρχαιολογικό Μουσείο του νησιού, με αρκετά εξαιρετικά εκθέματα. Στη Χώρα βρίσκεται επίσης  η εκκλησία της Μεγάλης Παναγιάς και το Μοναστήρι της Παναγιάς της Φλεβαριώτισσας, μέρος του οποίου είναι μέσα σε σπηλιά. Τέλος, τα γραφικά ξωκλήσια του νησιού, που αξίζει να επισκεφτείτε, είναι περισσότερα από 350.

Η Αστυπάλαια είναι ιδανική για διακοπές και χαλάρωση όλο το χρόνο αφού διαθέτει ολοκληρωμένο δίκτυο εναλλακτικών διακοπών. Αν είστε λάτρεις της πεζοπορίας και της ορειβασίας υπάρχουν αρκετές διαδρομές με πανέμορφα τοπία. Επιλογές για πεζοπορία και ορειβασία είναι το Σπήλαιο του Νέγρου, στις Βάτσες με τους μοναδικούς σταλακτίτες του, το Σπήλαιο του Δράκου, όπου η διαδρομή είναι αρκετά επικίνδυνη και χαραγμένα μονοπάτια όπως τα Καμινάκια. Θα βρείτε 20 αναρριχητικές διαδρομές. Ακόμη μπορείτε να απολαύσετε τις ομορφιές του νησιού με εκδρομές με σκάφη στις νησίδες και τις απομακρυσμένες παραλίες. Τα θαλάσσια σπορ έχουν και στην Αστυπάλαια την θέση τους. Τέλος, οι καταδύσεις και το ψαροντούφεκο αποτελούν εναλλακτικές δραστηριότητες στα υπέροχα νερά και τον πλούσιο υποθαλάσσιο κόσμο του νησιού.

Εκδηλώσεις
Πολιτιστικές εκδηλώσεις με τοπικές ομάδες και συγκροτήματα, διοργανώνονται καθ’ όλη την διάρκεια του χρόνου. Περιλαμβάνουν θεατρικές παραστάσεις, εκθέσεις βιβλίου, μουσικές βραδιές, χορευτικά με παραδοσιακές φορεσιές. Τα πανηγύρια και οι γιορτές στην Αστυπάλαια είναι πολλά. Στις 2/2, το πανηγύρι της Παναγιάς της Φλεβαριώτισσας, το οποίο αποτελεί το χειμερινό ραντεβού των Αστυπαλαιωτών. Το μεγαλύτερο πανηγύρι του νησιού γίνεται το Δεκαπενταύγουστο στην Παναγιά την Πορταϊτισσα (τριήμερο 14-16/8). Στις 8/9 γίνεται το πανηγύρι της Παναγιάς του Θωμά στο Βαθύ, όπου προσφέρεται φαγητό και κρασί. Ακολουθεί γλέντι με νησιώτικους χορούς. Τα πανηγύρια της Παναγιάς της Πουλαριανής στις 8/9 και του Αγίου Δημητρίου στις 26/10. Στο πανηγύρι του Αγίου Παντελεήμονα στις 27/7 και του Σωτήρα Χριστού στις 6/8 προσφέρονται παραδοσιακά γλυκά και γίνεται μεγάλο γλέντι. Πέρα της αναβίωσης όλων των τοπικών πανηγυριών, χαρακτηριστικός της διατήρησης των τοπικών εθίμων είναι και ο παραδοσιακός "αστυπαλίτικος" γάμος.

Παραλίες
Η Αστυπάλαια είναι γεμάτη όρμους που κρύβουν πολλές και όμορφες παραλίες που ικανοποιούν και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη. 'Αλλες είναι αμμουδερές, άλλες με ψιλό βότσαλο αλλά όλες έχουν καθαρά καταγάλανα νερά που δεν μπορείς να αντισταθείς στην γοητεία τους. Μερικές από τις ωραιότερες και κοσμοπολίτικες παραλίες του νησιού είναι το Λιβάδι, Πέρα Γιαλός, Άγιος Κωνσταντίνος, Καμινάκια, Μεγάλο Στενό, Ανάληψη (Μαλτεζάνα) και Σχοινώντας. Επισκεφτείτε τον Κουτσομύτη και τον Κούνουπα με τα κρυστάλλινα νερά τους.

Η παραδοσιακή κουζίνα και τα προϊόντα του νησιού είναι η πουγκιά (τυρόπιτα με κοπανιστή και μέλι), γλυκά του κουταλιού, δίπλες και ξεροτήγανα, ραντιστά (φακές με ψιλοτριμμένο ζυμάρι και ξύδι), ξυαλίνα (τύπος γιαουρτιού), λαμπριανός (κατσίκι γεμιστό με ρύζι, συκωταριά ψιλοκομμένη και μπαχαρικά), κιτρονοκούλουρα, λαμπρόπιττες και τέλος το εκλεκτό μέλι του νησιού με εκπληκτική γεύση και άρωμα από θυμάρι.

Αεροπορικώς από την Αθήνα.
Τηλ. Αεροδρομίου "Ελ. Βενιζέλος": 210 3530000
Ακτοπλοϊκώς από το λιμάνι του Πειραιά.
Τηλ. Λιμεναρχείου Πειραιά: 210 4226000-4, 210 4511310-17

Οι μετακινήσεις γίνονται με τα πόδια ή με δικό σας μεταφορικό μέσο, με ταξί, λεωφορεία και με ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα ή μηχανάκια.

Αεροδρόμιο Αστυπάλαια: 22430 61410
Λιμεναρχείο Αστυπάλαια: 22430 61208
Αστυνομία Αστυπάλαια: 22430 61207
Ιατρείο Αστυπάλαια: 22430 61222
Τουριστικές Πληροφορίες: 22430 61778