Το σύνδρομο της Φλωρεντίας
31-07-2013 19:36
Όλοι έχουμε περιγράψει ένα έργο τέχνης σαν αριστούργημα που κόβει την ανάσα αλλά συνήθως δεν κυριολεκτούμε. Υπάρχουν όμως άνθρωποι που επηρεάζονται τόσο πολύ από την θέα έργων τέχνης που πραγματικά αρρωσταίνουν!
Πρόκειται για το σύνδρομο Στένταλ ή αλλιώς σύνδρομο της Φλωρεντίας, μια ψυχοσωματική ασθένεια που εμφανίζεται ως αντίδραση στην τέχνη ιδιαίτερα σε χώρους που συγκεντρώνονται πολλά έργα τέχνης ή όταν ένα έργο τέχνης είναι ιδιαιτέρα ελκυστικό στο θεατή και ικανό να του δημιουργήσει έντονα συναισθήματα τα οποία όμως σωματοποιούνται. Έτσι, έχουμε αντιδράσεις όπως έντονο άγχος, ζάλη, λιποθυμία, ταχυκαρδία ακόμα και παραισθήσεις.
Ονομάστηκε Σύνδρομο Στένταλ προς τιμήν του διάσημου Γάλλου συγγραφέα ο οποίος περιέγραψε έντονα συμπτώματα άγχους και λιποθύμησε κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Φλωρεντία το 1817, την ώρα που θαύμαζε τα καλλιτεχνικά αριστουργήματα, περιγράφοντας πως βρισκόταν σε μια μορφή έκστασης.
Το σύνδρομο άρχισε να εξετάζεται σοβαρά τη δεκαετία του ’70 καθώς είναι ένα φαινόμενο αρκετά συχνό για το προσωπικό των νοσοκομείων της Φλωρεντίας. Πολλοί είναι οι επισκέπτες εκείνοι που καταλήγουν στο νοσοκομείο με τα παραπάνω συμπτώματα αμέσως μετά την επίσκεψή τους στη Βασιλική της Santa Croce και στη Galleria Uffizi.
Όμως δεν έχει μόνο η Φλωρεντία το σύνδρομό της αλλά και άλλοι γνωστοί προορισμοί όπως το Παρίσι και η Ιερουσαλήμ. Το σύνδρομο του Παρισιού είναι μια παροδική ψυχολογική διαταραχή που αντιμετωπίζουν ορισμένοι επισκέπτες και χαρακτηρίζεται από μια σειρά ψυχιατρικών συμπτώματα, όπως παραλήρημα, ψευδαισθήσεις, ζάλη, ταχυκαρδία, εφίδρωση και άλλα. Οι πιο ευαίσθητοι στο σύνδρομο του Παρισιού είναι οι Ιάπωνες επισκέπτες και αυτό συνδέεται με τη μεγάλη δημοτικότητα του Παρισιού στην ιαπωνική κουλτούρα, αλλά κυρίως με την εξιδανικευμένη εικόνα του Παρισιού που παρουσιάζεται στην ιαπωνική διαφήμιση.
Το σύνδρομο της Ιερουσαλήμ παρουσιάζεται σαν ένα σύνολο από έμμονες ιδέες θρησκευτικού περιεχομένου, παραισθήσεις ή άλλες ψυχώσεις που προκαλούνται από μια επίσκεψη στην πόλη της Ιερουσαλήμ. Το εν λόγω σύνδρομο δεν κάνει θρησκευτικές διακρίσεις και έχει παρατηρηθεί εξίσου σε Εβραίους, Χριστιανούς και Μουσουλμάνους επισκέπτες οι οποίοι συνήθως ήταν απόλυτα ισορροπημένα άτομα πριν την επίσκεψή τους στην Ιερουσαλήμ. Παρόμοιες συμπεριφορές έχουν σημειωθεί και σε άλλα μέρη μεγάλης θρησκευτικής και ιστορικής σημασίας, όπως η Μέκκα και η Ρώμη ενώ το σύνδρομο είχε παρατηρηθεί σε επισκέπτες ήδη από την εποχή του Μεσαίωνα.