Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης
Θεωρείται ένα από τα καλύτερα μουσεία του είδους του στον κόσμο. Η έκθεση περιλαμβάνει ευρήματα από τη νεολιθική εποχή, την εποχή του σιδήρου (1100-700πΧ), την αρχαϊκή περίοδο, την κλασική περίοδο και τη ρωμαϊκή περίοδο. Οι επισκέπτες μπορούν να θαυμάσουν χρυσά διακοσμητικά και αρχαία όπλα από την περιοχή της Μακεδονίας καθώς και τις γειτονικές περιοχές.
Σε ξεχωριστή πτέρυγα βρίσκονται τα μοναδικά και επιβλητικά ευρήματα από τον τάφο του βασιλιά Φιλίππου της Μακεδονίας.
Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού
Η μόνιμη έκθεση του μουσείου περιλαμβάνει εκθέματα που παρουσιάζουν τις ποικίλες μορφές της βυζαντινής τέχνης από την εποχή της ακμής μέχρι και την περίοδο που ακολούθησε μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους το 1453. τα εκθέματα δεν εκτίθενται σαν απλά έργα τέχνης αλλά σαν μαρτυρίες του πολιτισμού που τα δημιούργησε και της κοινωνίας που τα χρησιμοποίησε, μέσω πληροφοριών για την αρχική καταγωγή και χρήση τους. Το μουσείο φιλοξενεί επίσης προσωρινές εκθέσεις, από μουσεία απ' όλο τον κόσμο, σχετικές με τη βυζαντινή τέχνη και το βυζαντινό πολιτισμό. Στις προηγούμενες εκθέσεις συμπεριλαμβάνονταν εκθέσεις των θησαυρών του Αγίου 'Ορους, εκθέσεις εικονισμάτων και άλλες εξίσου ενδιαφέρουσες εκθέσεις.
Ο Λευκός Πύργος
Ο Λευκός Πύργος της Θεσσαλονίκης είναι το πιο διάσημο κτήριο της πόλης. Βρίσκεται στην ανατολική μεριά της προκυμαίας. Χτίστηκε τον 15ο αιώνα μΧ, ως μέρος της οχύρωσης της πόλης, και κατά την τουρκοκρατία αποτέλεσε φυλακή και μέρος βασανιστηρίων. Μετά την απελευθέρωση της πόλης το 191, ο πύργος ασβεστώθηκε για να καθαριστεί από το αίμα και έτσι ο πύργος μετονομάστηκε σε «Λευκός Πύργος». Παρ' όλο που σήμερα ο Λευκός Πύργος δεν είναι πλέον λευκός, διατηρεί το όνομά του και θεωρείται το σήμα κατατεθέν της Θεσσαλονίκης. Σήμερα ο Λευκός Πύργος προετοιμάζεται για να στεγάσει μια μόνιμη έκθεση αφιερωμένη στην πόλη της Θεσσαλονίκης και τους κατοίκους της.
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
Το μουσείο σύγχρονης τέχνης ιδρύθηκε το 1997. Μετά την απόκτηση της Συλλογής του Γεώργιου Κωστάκη με έργα καλλιτεχνών της ρώσικης avant-garde εισήλθε σε μια καινούργια εποχή. Οι περιοδικές εκθέσεις που φιλοξενεί το μουσείο και οι ποικίλες εκδηλώσεις που πλαισιώνουν τη μόνιμη έκθεση στη Μονή Λαζαριστών καθώς και τα αξιόλογα εκπαιδευτικά και ερευνητικά προγράμματα, η εκδοτική δραστηριότητα και οι κυρίως οι σημαντικές διεθνείς συνεργασίες του, φέρνουν το μουσείο ψηλά στην παγκόσμια λίστα των μεγάλων μουσείων σύγχρονης τέχνης.
Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μουσείο του Μακεδονικού Αγώνα
Το Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μουσείο του Μακεδονικού Αγώνα ιδρύθηκε το 1931 και λειτούργησε από το 1947. Θεωρείται ένα από τα καλύτερα του είδους του και τα εκθέματά του περιλαμβάνουν τεχνουργήματα της πρόσφατης ιστορίας και αρχιτεκτονικής, η οποία είχε διαδοθεί σε ολόκληρα τα Βαλκάνια, όπως επίσης και εκθέματα από τις μάχες οι οποίες διεξήχθησαν στις αρχές του 19ου αιώνα για την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης. Επιπλέον το μουσείο στεγάζει φορεσιές και αντικείμενα της καθημερινής ζωής των Ελλήνων των τελευταίων 250 ετών.
Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης
Η Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης στεγάζεται σε ένα υπέροχο κτήριο, χαρακτηριστικό δείγμα εκλεκτικιστικής τέχνης, η οποία άνθισε στη Θεσσαλονίκη, κυρίως στα προάστιά της, γνωστά τότε ως «οι Πύργοι» ή «οι Επαύλεις», στο τέλος του 19ου αιώνα. Το κτήριο κατασκευάστηκε από το 1905, από τον διάσημο αρχιτέκτονα Ξενοφώντα Παιωνίδη, και σήμερα ανήκει στο Δήμο Θεσσαλονίκης. Είναι επίσης γνωστό και σαν «'Επαυλη Μόντροχ», από το όνομα της οικογένειας που κατοικούσε εκεί την περίοδο 1930 - 1940. Η πινακοθήκη στεγάζει περισσότερα από 1000 έργα τέχνης και η έκθεση χωρίζεται σε διαφορετικές συλλογές. Η πινακοθήκη οργανώνει συχνά (κυρίως αναδρομικά) εκθέσεις Ελλήνων καλλιτεχνών, έχει εκδοτική δραστηριότητα και προσφέρει στους επισκέπτες περιηγήσεις μετά ξεναγήσεως. Από το 1986 έχουν φιλοξενηθεί 55 εκθέσεις Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών. 'Ενας από τους σκοπούς της Δημοτικής Πινακοθήκης είναι να οργανώσει εκθέσεις από κοινού με μεγάλα ιδρύματα τέχνης της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
Το Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε το 1997 και σήμερα είναι μέρος του Διεθνούς Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Στεγάζεται στην Αποθήκη 1 που βρίσκεται στην αποβάθρα 1 του λιμανιού, στο τέλος της παλαιάς προκυμαίας, κοντά στην πλατεία Αριστοτέλους. Στα εκθέματά του περιλαμβάνονται μηχανές σχετικές με τον κινηματογράφο (κινηματογραφικές μηχανές λήψης και προβολής), παλαιά τμήματα κινηματογραφικού εξοπλισμού, εμφανιστήρια κινηματογραφικών ταινιών, φακοί, μηχανήματα υποτιτλισμού καθώς και κινηματογραφικό υλικό, φωτογραφίες και σχεδόν 2000 έργα, χειροποίητες γιγαντοαφίσες κινηματογράφου, μουσική βιβλιοθήκη soundtracks για όλα τα έργα που γυρίστηκαν πριν το 1995 (CDs και LP) και τέλος κινηματογραφικό αρχείο. Στο αρχείο κινηματογράφου οι επισκέπτες και οι ερευνητές μπορούν να βρουν πληροφορίες για τον ελληνικό κινηματογράφο από το 1985 και μετά. Το μουσείο διοργανώνει ξεναγήσεις και προβάλει αποσπάσματα ταινιών σε ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα.
Μουσείο Αττατούρκ
Ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ (Moustafa Kemal Ataturk), ο ιδρυτής της νέας Τουρκίας γεννήθηκε στην πραγματικότητα στη Θεσσαλονίκη. Το 1935, το δημοτικό συμβούλιο Θεσσαλονίκης παραχώρησε στο Τουρκικό κράτος το σπίτι όπου έμενε ο Κεμάλ Ατατούρκ και το οποίο μετατράπηκε σε μουσείο αφιερωμένο σε αυτόν. Το κτήριο, το οποίο χρονολογείται πριν το 1870, διαθέτει 3 ορόφους και αυλή. Ξαναβάφτηκε το 1981 στο αρχικό του ροζ χρώμα. Τα περισσότερα από τα έπιπλα είναι αυθεντικά και όσα έλειπαν αντικαταστάθηκαν με έπιπλα από το μαυσωλείο του Ατατούρκ και από το Τοπ Καπί στην Κωνσταντινούπολη. Στους τοίχους υπάρχουν φωτογραφίες του Κεμάλ από διάφορες περιόδους της ζωής του καθώς και όλα τα έγγραφα που σχετίζονται με τα σχολικά χρόνια του Κεμάλ. Μια ροδιά, φυτεμένη από τον πατέρα του Κεμάλ, μεγαλώνει ακόμα στην αυλή. Μην εκπλαγείτε αν κατά την είσοδό σας σάς ζητηθεί η ταυτότητα ή διαβατήριό σας. Το μουσείο δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση για ένα κομμάτι Τουρκίας στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, απλά σε περιόδους έντασης μεταξύ των 2 χωρών οι αρχές του μουσείου ζητάνε τα στοιχεία ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε προσπάθεια καταστροφής των εκθεμάτων.
Η αψίδα του Γαλέριου
Η αψίδα του Γαλέριου ανήκει στο Γαλεριανό σύμπλεγμα κτηρίων, στην νοτιο-ανατολική πλευρά του ιστορικού κέντρου της Θεσσαλονίκης. Χτίστηκε το 305μΧ για τον εορτασμό του θριάμβου του Γαλέριου επί των Περσών. Από την αρχική αψίδα μόνο 3 στύλοι και τμήμα της άνω λιθοδομής έχουν διασωθεί σήμερα. Οι 2 κύριοι στύλοι καλύπτονται από μαρμάρινες σκαλιστές πλάκες. Το οικοδόμημα αποτελούταν αρχικά από 4 κύριους στύλους και 2 μικρότερους σε κάθε πλευρά, με της τελευταίες να στηρίζουν στην κεντρική δομή. Μέσω της αψίδας ήταν δυνατή η πρόσβαση στο παλάτι του Γαλάριου, νότια, και τη Ροτόντα, βόρια. Σήμερα σώζεται μόνο μέρος του οικοδομήματος και δεν υπάρχουν περαιτέρω πληροφορίες για την περίοδο και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες καταστράφηκε η αψίδα.
Η Ροτόντα
Η Ροτόντα είναι ένα κυκλικό κτήριο που κατασκευάστηκε το 306μΧ ως Πάνθεον ή Μαυσωλείο για τον Γαλέριο. Κατά τα βυζαντινά χρόνια, κατά τη βασιλεία του Μεγάλου Θεοδόσιου, η Ροτόντα μετατράπηκε σε χριστιανικό ναό ενώ κατά την τουρκοκρατία σε τζαμί. Μην παραλείψετε να θαυμάσετε τα μοναδικά ψηφιδωτά του 4ου αιώνα μΧ.
Η Θεσσαλονίκη είναι η δεύτερη πιο σημαντική «έκθεση» βυζαντινών μνημείων μετά την Κωνσταντινούπολη καθώς διαθέτει πολυάριθμες εκκλησίες και άλλα βυζαντινά μνημεία.
Παναγία Αχειροποίητος
Η εκκλησία της Παναγίας της Αχειροποίητου χτίστηκε κατά τον 5ομΧ αιώνα. Είναι η μόνη εκκλησία στη Θεσσαλονίκη η οποία είναι βασιλικού ρυθμού, η οποία αν και χτισμένη την πρώιμη χριστιανική εποχή, παραμένει άθικτη. Οι μαρμάρινοι στύλοι είναι διακοσμημένοι με περίτεχνα φύλλα ακάνθου τα οποία κάνουν αντίθεση με το ψηφιδωτό μωσαϊκό, που απεικονίζει μικρούς χρυσούς σταυρούς, περίτεχνα μοτίβα με λουλούδια, την άμπελο και διάσπαρτα πουλιά. Οι τοιχογραφίες του 13ου αιώνα που απεικονίζουν τους 40 μάρτυρες είναι καλά διατηρημένες παρόλο που τμήμα τους καταστράφηκε όταν η εκκλησία μετατράπηκε σε τζαμί τον 15ο αιώνα, κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας.
'Αγιος Δημήτριος
Ο 'Αγιος Δημήτριος είναι μια 5κλιτη βασιλική και πρόκειται για τη μεγαλύτερη εκκλησία της Ελλάδας. Είναι χτισμένη στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Η εκκλησία του πολιούχου της πόλης καταστράφηκε από τη μεγάλη φωτιά του 1917 και ξαναχτίστηκε το 1948. Η εκκλησία είναι διακοσμημένη με πανέμορφο ψηφιδωτό μωσαϊκό. Κάτω από την εκκλησία βρίσκεται η Κρύπτη, το μέρος όπου μαρτύρησε και πέθανε ο 'Αγιος Δημήτριος. Σύμφωνα με το μύθο αλλά και τα αρχαιολογικά ευρήματα, η Κρύπτη όπου φυλακίστηκε και τελικά μαρτύρησε ο 'Αγιος Δημήτριος το 303μΧ ήταν παλιά λουτρά. Στα χρόνια της τουρκοκρατίας η Κρύπτη καλύφθηκε με χώμα και ξαναήρθε στο φως μετά τη φωτιά του 1917. Η ελληνική αρχαιολογική υπηρεσία ανέλαβε τη συντήρηση και αναστύλωση της Κρύπτης η οποία ξανάνοιξε για το κοινό το 1988.
Αγία Σοφία
Η Αγία Σοφία είναι μια υπέροχη εκκλησία, η οποία χτίστηκε τον 8ο μΧ αιώνα, ως αντίγραφο της ομώνυμης εκκλησίας στην Κωνσταντινούπολη. Κατά τα βυζαντινά χρόνια η Αγία Σοφία ήταν ο καθεδρικός της πόλης. Η εκκλησία χτίστηκε πάνω από ρωμαϊκά λουτρά. Το εσωτερικό της είναι διακοσμημένο με πανέμορφα μωσαϊκά και τοιχογραφίες της πρώιμης βυζαντινής εποχής. Αξιοθαύμαστο είναι το ψηφιδωτό της Ανάληψης του Σωτήρος.