-
Η Επισκοπή (ή Μέσα) Γωνιά, είναι κτισμένη στις βόρειες υπώρειες του βουνού του Προφήτη Ηλία. Απέχει 6 χλμ. από τα Φηρά και είναι πολύ κοντά στο Καμάρι. Ο οικισμός απεικονίζεται από τον Olivier σε χάρτη της Σαντορίνης του 1801.Είχε εκκλησίες και αρχοντικά, καθώςκαι την εντυπωσιακή κάναβα του Μοσινιόρε (Καθολικός Επίσκοπος Σαντορίνης), ένα μεγάλο κτίσμα με έξι θόλους στη σειρά.Η Επισκοπή Γωνιάς υπέστη εκτεταμένες ζημιές στον σεισμό του 1956, γι' αυτό οι κάτοικοι την εγκατέλειψαν και εγκαταστάθηκαν στα παράλια, όπου κτίστηκε ο σημερινός οικισμός του Καμαρίου.Το χωριό ήταν γνωστό για την παραγωγή κρασιού και είχε από παλιά κάναβες.Η Μέσα Γωνιά είναι ένα από τα σημαντικότερα κέντρα παραγωγής κρασιού της Σαντορίνης. Το σπουδαιότερο αξιοθέατο της είναι ο ναός της Παναγίας Επισκοπής. Καλόν είναι να γνωρίζει ο επισκέπτης ότι καταλύματα στο χωριό δεν υπάρχουν. Μόνον μερικές παραδοσιακές μικρές ταβέρνες με εξαιρετικό φαγητό.
Ο οικιστικός της ιστός καταστράφηκε, σχεδόν ολοσχερώς, από τον μεγάλο σεισμό του 1956 και οι περισσότεροι κάτοικοι μετοίκησαν στο Καμάρι. Αρκετά από τα σπίτια του «ξανάνοιξαν», μιας που οι αγρότες κάτοικοι της ήθελαν να βρίσκονται δίπλα στον αμπελώνα, στον οποίον και εργάζονται μέχρι και σήμερα.
Το σπουδαιότερο αξιοθέατο της είναι ο ναός της Παναγίας Επισκοπής. Η εκκλησία αυτή κτίστηκε στα 1100 μ.Χ. Είναι από τις παλαιότερες, αλλά και από τις σπουδαιότερες –σ΄ ότι αφορά στην ιστορία της- εκκλησίες της Σαντορίνης.Κατά την Ενετική κατοχή μετατράπηκε σε καθολική εκκλησία και χρειάστηκε να καταληφθεί η Σαντορίνη από τους Τούρκους για να γίνει και πάλι ορθόδοξη.Ο εσωτερικός της διάκοσμος διατηρεί καθολικά στοιχεία, όπως για παράδειγμα γλυπτά, αλλά και παλιές εικόνες που κάποιες από αυτές χρονολογούνται από τον 11ο και 12ο αιώνα.Η εκκλησία αυτή είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, που γιορτάζεται με μεγάλο πανηγύρι στις 15 Αυγούστου, με παραδοσιακούς οργανοπαίχτες, φαγητό και κρασί.Από την ατζέντα του επισκέπτη της Μέσας Γωνιάς δεν θα πρέπει να λείπει η Κάνναβα Ρούσου, μια οικογενειακή εταιρεία παραγωγής κρασιού που ιδρύθηκε το 1836.Βρίσκεται στην είσοδο του χωριού και προσφέρεται για γευσιγνωσία στα κρασιά του οινοποιείου.Η Μέσα Γωνιά βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα της Σαντορίνης.Το χωριό δέχτηκε μεγάλες καταστροφές από το σεισμό του 1956 και πολλοί από τους κατοίκους της την εγκατέλειψαν και έχτισαν το χωριό Καμάρι.Αξίζει να δείτε την παραδοσιακή αρχιτεκτονική του.Κοντά στο χωριό βρίσκεται η έξω Γωνιά όπου υπάρχει η διάσημη εκκλησία της Παναγίας Επισκοπής..Η Παναγία ΕπισκοπήςΑξιοθέατο της Επισκοπής Γωνιάς, αλλά και όλου του νησιού, από το οποίο πήρε και το όνομά του είναι η εκκλησία της Παναγίας Επισκοπής, ή Κυρά-Πισκοπής, ή Παναγίας της Γωνιάς, που είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Θεωρείται το πιο σημαντικό βυζαντινό μνημείο της Σαντορίνης. Κατά την Ιστορικό Τέχνης Μαρία Λουίζα Δανέζη-Πριοβόλου*, ιδρύθηκε πιθανόν από τον Αυτοκράτορα του Βυζαντίου Αλέξιο Α' Κομνηνό (1081-1118) και θα πρέπει να ήταν καθολικό μονής. Η ίδρυσή της απο τον Αυτοκράτορα δεν συνάγεται μόνο από την παράδοση, αλλά και από επιγραφή που βρισκόταν άλλοτε πάνω από τη νότια θύρα του νάρθηκα.
Σύμφωνα με έγγραφο της Επαρχίας της Σαντορίνης, ιδρύθηκε το 1115. «...Συνταράχθηκε από τους επιδρομείς και τους κατακτητές του νησιού και ανήκε στους Ορθόδοξους περίπου για 90 χρόνια. Το 1207 την κυρίευσαν οι Καθολικοί Φράγκοι και επανήλθε στους ντόπιους το 1537, επί τουρκικής κατοχής. Η διαμάχη γι' αυτήν μεταξύ Ορθόδοξων και Καθολικών κράτησε ως τον 18ο αιώνα. Το 1860 έγινε έδρα Επισκοπής».Η πρώτη εκκλησία ήταν τρίκλιτη παλαιοχριστιανική βασιλική. Δεν γνωρίζουμε πότε καταστράφηκε εκείνη, αλλά για την νέα εκκλησία που οικοδομήθηκε στην ίδια θέση χρησιμοποιήθηκαν αρχιτεκτονικά μέλη που βρέθηκαν εκεί, ή μεταφέρθηκαν από την αρχαία Θήρα. Στον σημερινό ναό τα τμήματα που ανήκαν στη βασιλική είναι διακριτά. Είναι ο πρώτος που κτίστηκε στο νησί στον τύπο εγγεγραμμένου σταυροειδούς με τρούλλο, ο οποίος καλύπτεται με βυζαντινά κεραμίδια.
Δυο νεότερα παρεκκλήσια πλαισιώνουν τον κυρίως ναό στη ΒΔ και ΝΔ πλευρά. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει στο εσωτερικό το μαρμάρινο τέμπλο του 11ου αι.Κυκλωμένη από τ΄ αμπέλια, η Μέσα Γωνιά, είναι ένα μεσόγειο χωριό της Σαντορίνης, που βρίσκεται 8 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά των Φηρών.
Τοπική ΣυγκοινωνίαΤο χωριό έχει τακτική συγκοινωνία, με λεωφορεία, από το Καμάρι. -
Χάρτης για Μέσα Γωνιά
-
Σχετικά άρθρα για Μέσα Γωνιά