-
Νέα
Γενική
-
Χίος - Θρησκευτικά Μνημεία
12-02-2012 16:03Μονή Μουνδών Η Μονή Μουνδών είναι ένα ιστορικό μοναστηριακό συγκρότημα, αφιερωμένο στη μνήμη του Αγ. Ιωάννη του Προδρόμου. Βρίσκεται στο Δήμο Αμανής, κοντά στο χωριό Διευχά. Η ίδρυση της Μονής πιθανολογείται στα Βυζαντινά χρόνια, αν και τα παλαιότερα έγγραφα στα οποία αναφέρεται είναι του 16 αι. Το μοναστήρι γνώρισε μεγάλη ακμή στους τελευταίους αιώνες της Τουρκοκρατίας και θεωρείται ως ένα από τα σπουδαιότερα θρησκευτικά ιδρύματα της Χίου.Αξίζει να προσέξει κανείς τη λαϊκή εικονογράφηση του ναού της Μονής, αλλά και την κατανυκτική ατμόσφαιρα που δημιουργούν τα ερειπωμένα, σήμερα, κτίσματά της. Το καθολικό, τα παρεκκλήσια, τα κελιά, η τράπεζα και το θολοσκέπαστο πρόπυλο της εισόδου αποτελούν το υπάρχον κτιριακό συγκρότημα της μονής. Η γνωστή ιστορία της αρχίζει το 1574, οπότε και ανακαινίσθηκε από τον Ιερομόναχο Ιάκωβο Λαγκαδιώτη. Ήταν το σπουδαιότερο, μετά τη Νέα Μονή, μοναστήρι. Σ αυτήν εγκαταστάθηκαν και μόνασαν επιφανείς Χιώτες που ενδιαφέρθηκαν ιδιαίτερα για την αγιογράφησή της, καθότι άκμασε ως σπουδαίο θρησκευτικό ίδρυμα στα τελευταία χρόνια της Τουρκοκρατίας.Είχε σπουδαία βιβλιοθήκη με αξιόλογη μεμβράνη του 1462 μ.Χ. που μάλλον ήταν η Διαθήκη της Όσιας Ματρόνας της Χιοπολίτιδας. Από τα βιβλία του μοναστηριού πληροφορούμαστε ότι, το 1620 ανατέθηκε η διακόσμηση του Καθολικού στο Χιώτη ζωγράφο Μανουήλ Καλαρώνη, ιερέα. Ο ζωγράφος δεν ολοκλήρωσε την εργασία του γιατί δεν υπήρχαν τα σχετικά χρήματα. Μία δεύτερη προσπάθεια για την αγιογράφησή της το 1622, από το Νεόφιλο Παραδείση, απέτυχε. Το 1730 την τοιχογράφηση του καθολικού ανέλαβε ο ζωγράφος Κωνσταντίνος από τον Καταρράκτη. Δυστυχώς όλες οι τοιχογραφίες καταστράφηκαν στο σεισμό του 1881. Οι τοιχογραφίες που διατηρούνται μέχρι σήμερα έγιναν από ανώνυμο ζωγράφο, το 1849, όπως δείχνει τουλάχιστον η επιγραφή πάνω από την κύρια είσοδο του ναού, στο εσωτερικό του Καθολικού.Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η παράσταση στο κάτω μέρος του νότιου τοίχου που φέρει την επιγραφή "Ο βίος του αληθούς μοναχού". Ο σταυρωμένος μοναχός πλαισιώνεται από την απεικόνιση του Άδη, στα αριστερά και σε δύο διαφορετικά επίπεδα, από τον κόσμο και το θάνατο. Η όλη εικονιστική σύνθεση διακατέχεται από έντονο λαϊκό ύφος. Το 1822 το μοναστήρι καταστράφηκε από τους Τούρκους και αργότερα ανακαινίσθηκε.
Παναγία Κρήνα Ο ναός της Παναγίας Κρήνας, στους Βαβύλους, κατασκευάστηκε στα τέλη του 12ου αι. Κτήτορες του αρχικού ναού ήταν ο Ευστάθιος Κοδράτος και η σύζυγός του Ειρήνη Δούκαινα Πεπαγωμένη που ανήκαν στον κύκλο της αυλής της Κωνσταντινούπολης και διακόσμησαν τον ναό με τοιχογραφίες. Διασώζεται ακόμα εντός του ναού τοιχογραφικός διάκοσμος άλλων πέντε διαφορετικών εποχών (αρχές 14ου αι., 15ου αι., 16ου αι.,18ου αι., και 19ου αι.). Με τον καταστροφικό σεισμό του 1881 κατέρρευσε το ημισφαιρικό τμήμα του τρούλου του κυρίως ναού καθώς και ο τρουλίσκος του νάρθηκα, οι οποίοι ανακατασκευάσθηκαν στην συνέχεια. Ο ναός της Παναγίας Κρήνας ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο των "νησιώτικων" οκταγωνικών ναών και μιμείται σε περιορισμένο μέγεθος το καθολικό της Νέας Μονής. Αποτελείται από τον κυρίως ναό, εσωνάρθηκα και τον ερειπωμένο σήμερα εξωνάρθηκα. Ο κυρίως ναός και ο εσωνάρθηκας είναι σύγχρονοι και κατασκευάστηκαν στα τέλη του 12ου αι., ενώ ο εξωνάρθηκας προστέθηκε πολύ αργότερα κατά τον 18ο αι. Στο μεγαλύτερο μέρος του, το εσωτερικό καλύπτεται από τοιχογραφίες του 12ου αι.
Κατά το 1968 στερεώθηκε και επισκευάστηκε η στέγη, ενώ το 1983 έγιναν στερεωτικές εργασίες στον δυτικό τοίχο του εξωνάρθηκα και επί μέρους εργασίες στην στέγη του ναού. Τα έτη 1988 και 1995 πραγματοποιήθηκαν διερευνητικές τομές στα θεμέλια του ανατολικού τμήματος του ναού. Από το 1981 έως το 1984 αποτοιχίσθηκαν οι μεταγενέστερες φάσεις τοιχογραφιών που κάλυπταν όλο το εσωτερικό και αποκαλύφθηκε η αρχική φάση του 12ου αι. Τμήμα των αποτοιχισμένων τοιχογραφιών έχει συντηρηθεί (μερικές εκτίθενται), ενώ στις υπόλοιπες συνεχίζεται η συντήρηση. Αποτοιχισμένες τοιχογραφίες δώδεκα προφητών που ανήκουν στην δεύτερη φάση διακόσμησης βυζαντινής εποχής του ναού (14ου αι.) εκτίθενται στο κτίριο περιοδικών εκθέσεων Ιουστινιάνι στο Φρούριο Χίου. Ακόμη, στο Βυζαντινό Μουσείο Χίου (Μετζητιέ Τζαμί) εκτίθενται αποτοιχισμένες τοιχογραφίες, οι οποίες προέρχονται από την τοιχογράφηση του ναού που έγινε το έτος 1734 από τον ζωγράφο Μιχαήλ Χωματζά.Ο ναός παραμένει κλειστός για το κοινό και ανοίγει μόνο κατά τη θερινή περίοδο, επειδή συνεχίζονται οι εργασίες συντήρησης στις τοιχογραφίες και το εσωτερικό του.
- comments powered by Disqus